کتابدار 2.0 مجله کتابداری و کتابخانه 2.0
مقدمه مترجم
رسالت اصلی کتابخانه‌ها تأمین اطلاعات موردنیاز کاربرانشان است؛ اما قبل از این رسالت باید به نکته مهم‌تری توجه کرد: جذب مخاطبان به کتابخانه. برای دستیابی به این مهم، فعالیت‌های کتابخانه باید بر اساس تقاضا و نیاز کاربران برنامه‌ریزی شود. در این مقاله به تعدادی از پیشنهادهای کاربران برای عملکرد بهتر و تعامل بیشتر با کتابخانه‌ها اشاره شده است.
۵ خدمت دیگری که کاربران مایلند در کتابخانه بیابند (و نحوه ارائه کتابخانه‌ها)
- کافه
برخی می‌گویند قهوه و کتابخانه یک ترکیب کامل است. گزارش بایگانی ملی تصریح کرده است که داشتن یک کافه برای فروش نوشیدنی و تنقلات رایج‌ترین تغییری است که مردم گفته‌اند آن‌ها را به استفاده بیشتر از کتابخانه تشویق می‌کند.
برخی از کتابخانه‌ها مقررات سفت و سختی درباره غذا و نوشیدنی دارند که به مقررات معمول اضافه می‌شوند و کتابخانه‌های دیگر نیز فقط با استفاده از دستگاه‌های فروش اتوماتیک، تعداد محدودی خوراکی عرضه می‌کنند؛ اما چرا این کتابخانه‌ها خدماتشان را گسترش نمی‌دهند و یک فضای ساده برای خوردن خوراکی به وجود نمی‌آورند؟ اعضا می‌توانند از زمانی که در کتابخانه هستند لذت ببرند و حتی برای رفع نیازهای اساسی‌شان نیز مجبور نیستند از آنجا خارج شوند. با این اتفاق وقفه‌ای در فعالیت آن‌ها به وجود نمی‌آید و درحالی‌که مدت‌زمان بیشتری در کتابخانه حضور دارند، کتابخانه نیز منبع درآمد جدیدی کسب می‌کند.
کتابخانه‌هایی وجود دارند که با کمک داوطلبان، سازمان‌های مختلف یا حتی شراکت با فروشندگان محلی یا بسیار معروف، در این زمینه به اعضایشان خدماتی را ارائه می‌دهند. برای مثال کتابخانه سوسالو[۱] در ایالات متحده آمریکا، اعلام کرده در پاییز، با مشارکت استارباکس[۲]، کافی‌شاپ جدیدی را راه‌اندازی خواهد کرد. این کتابخانه در عین حفاظت از تاریخ و میراث غنی‌اش با شرکتی همکاری می‌کند که می‌تواند شمار قابل‌توجهی از مردم را به سمت خود بکشد.
کتابخانه سوسالو و طرحِ (برنامه) طراحی استارباکس
- سایر خدمات عمومی
همکاری با یک موسسه عمومی محلی یا یک سازمان خارجی برای ارائه خدمات بیشتر، دو راه ساده برای برآورده کردن بیشتر نیازهای کاربران در کتابخانه است. این روش، راه بسیار فوق‌العاده‌ای است برای این‌که کتابخانه را به یک فضای اجتماعی تبدیل کند؛ جایی که کاربر می‌تواند بیاید و ساعت‌ها بخواند، بازی کند، مالیات پرداخت کند، کمک کند، چیزی بخورد یا فقط از بودن در کنار خانواده‌اش لذت ببرد.
به‌عنوان‌مثال داک وان[۳] دارای بیش از ۱۳۰ مشارکت ثبت شده با نهادهای عمومی و شرکت‌ها است؛ به‌طوری‌که رولف هاپل[۴] در مصاحبه با ما آن را این‌گونه توصیف کرده است: «یک محیط باز و دوستانه با یک کافه زیبا و یک زمین‌بازی عالی- و در آنجا همیشه اتفاق جدیدی در حال وقوع است.»
خدمات شهروندی در کتابخانه آهوس دانمارک[۵]
- خدمات بهتر IT
دسترسی به شبکه وای فای[۶] این روزها یکی از خواسته‌های اساسی در همه‌جا است. رایانه‌های رومیزی تا حدودی از دور خارج شده‌اند و مردم در زندگی روزمره بیشتر و بیشتر از تلفن همراه خود استفاده می‌کنند. کاربران می‌خواهند داخل کتابخانه یا از تلفن همراه خودشان استفاده کنند و به شبکه آن متصل شوند یا از آن یک تلفن همراه امانت بگیرند. کتابخانه‌های عمومی باید با این تغییر جدید سازگار شوند و راه مناسبی برای ارائه این خدمات پیدا کنند. به‌عنوان نمونه کتابخانه عمومی سانفرانسیسکو[۷] برای کمک به افزایش منابع کامپیوتری در دسترس عموم، طی پروژه‌ای با استفاده از یک برنامه آزمایشی به نام Tech’d out به مردم این امکان را می‌دهد که لپ‌تاپ‌هایی را برای دو ساعت به امانت بگیرند و از آن‌ها در کتابخانه استفاده کنند یا به خانه ببرند. این لپ‌تاپ‌ها می‌توانند به شبکه کتابخانه متصل شوند و حتی می‌توانند از چاپگرهای آن استفاده کنند. هم‌چنین در کتابخانه اصلی و ۲۸ زیرشاخه آن وای فای وجود دارد. روزانه ۵۶۳۸ نفر به شبکه وای فای این کتابخانه متصل می‌شوند.
برنامه آزمایشی Tech’d out در کتابخانه عمومی سان فرانسیسکو
- کتابخانه همراه
کاربران می‌خواهند که کتابخانه‌ها بخش یکپارچه‌تر و نزدیک‌تری به جامعه‌شان باشد. یکی از راه‌های انجام این کار، کمک گرفتن از کتابخانه سیار است. این کتابخانه‌ها معمولاً وسایل نقلیه‌ای هستند که در شهر حرکت می‌کنند و منابع کتابخانه‌ای مانند کتاب، دی‌وی‌دی و حتی کامپیوتر، اسباب‌بازی و جزوه حمل می‌کنند.
اگرچه بسیاری فکر می‌کنند که کتابخانه سیار از مد افتاده است، اما موقعیت‌هایی وجود دارد که ممکن است یک کتابخانه سیار بتواند نسبت به یک کتابخانه معمولی، منطقه بزرگ‌تری را پوشش دهد.
به‌عنوان مثال، کتابخانه لینکشایر در انگلستان، دسترسی عمومی به خدمات کتابخانه را برای تمام نواحی روستایی در لینکشایر فراهم می‌کند. در حال حاضر، ۳ وسیله نقلیه بزرگ، در یک جدول زمانی چهار هفته‌ای به ۲۳۳ مکان مختلف رفت‌وآمد دارند. با این روش، آن‌ها می‌توانند اطلاعات را برای تمام کسانی هم که به خاطر بعد مسافت یا دلایل مالی توان رفتن به کتابخانه ندارند، در دسترس قرار دهند.
در اینجا (لینک داخل سایت اصلی) می‌توانید دستورالعمل‌های صریح ایفلا[۸] را در مورد نحوه ایجاد و پیاده‌سازی یک کتابخانه سیار پیدا کنید.
کتابخانه سیار لینکلنشر در انگلستان
- خدمات کتابخانه در سایر نقاط
مردم می‌خواهند از خدمات کتابخانه در مکان‌های دیگری غیر از داخل کتابخانه نیز استفاده کنند. هم‌چنین نزدیک بودن کتابخانه به افراد خودش می‌تواند مانند یک یادآوری باشد. از طرف دیگر، مردم می‌خواهند کتابخانه‌ها در مکان‌هایی قرار داشته باشند که بتوانند فعالیت‌های دیگری مانند خرید یا سایر فعالیت‌های اوقات فراغت را نیز هم‌زمان انجام دهند. یک راه جالب برای نزدیک کردن کتابخانه‌ها به افراد ایده «کتابخانه کوچک رایگان[۹]» است. این کتابخانه‌ها محفظه‌هایی مانند لانه پرنده هستند که با کتاب پر شده و در پارک‌ها یا سایر نقاط کلیدی شهر قرار می‌گیرند. مفهوم ساده است: یک کتاب بردارید، یک کتاب بگذارید.
اخیراً، کتابخانه عمومی آرورا در کانادا اعلام کرده است که در تابستان هفت «کتابخانه کوچک رایگان» جدید را در پارک‌های شهر ایجاد خواهد کرد. به گفته مگان الیس[۱۰]، هماهنگ کننده و برنامه‌ریز کتابخانه؛ هدف اصلی طرح این است که مطمئن شوند حتی اگر کسی نمی‌تواند به کتابخانه هم برود، به مواد خواندنی دسترسی دارد.
یک کتابخانه رایگان کوچک توسط کتابخانه عمومی آرورا در کانادا
فقط به‌عنوان یک یادآوری، این خواسته‌ها برای تمام کتابخانه‌ها، عمومی نیستند و همه‌چیز به اعضای کتابخانه بستگی دارد؛ بنابراین با یک تحقیق ساده می‌توان به این‌که اعضا چه خدماتی را از کتابخانه انتظار دارند و اصلاً چرا به کتابخانه می‌روند، پی برد.
نوشته: پترا پاراسچیو[۱۱]
پانویس:
[۱] Suzzzalio library
[۲] Starbucks
[۳] DOKK1
[۴] Rolf Hapel
[۵] Aarhus Library in Denmark
[۶] Wi-Fi
[۷] San Francisco Public Library
[۸] IFLA
[۹] Little Free Libraries
[۱۰] Megan Ellis
[۱۱] Petra Paraschiv
منبع:
این نوشته ترجمه مطلبی با این عنوان است:
۵other services users wish to find in a library (and how libraries offer them)
مترجم: نسرین رضائی
دانشجوی کارشناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه قم
| مشخصات استناددهی به این مقاله | |
| نویسنده(ها): | نسرین رضائی |
| عنوان مقاله: | ۵ خدمت دیگری که کاربران مایلند در کتابخانه‌ها بیابند (و نحوه ارائه کتابخانه‌ها) |
| عنوان مجله: | کتابدار ۲.۰ – (عنوان لاتین: Kitābdār-i 2.0) |
| دوره مجله(Vol): | ۳ |
| شماره مجله(Issue): | ۶ |
| سال(Year): | ۱۳۹۶ |
| شناسه دیجیتال(DOI): | |
| لینک کوتاه: | http://lib2mag.ir/9366 |
