کتابخانه‌ چگونه می‌تواند جان انسان‌ها را نجات دهد؟

کتابخانه‌ چگونه می‌تواند جان انسان‌ها را نجات دهد؟^[۱] جنیفر پولدینگ^[۲]

مقدمه مترجم
گروه‌ها و انجمن‌های متعددی به کمک انجمن کتابخانه‌های عمومی آمریکا آمده‌اند تا سطح سلامت جامعه را افزایش دهند. بر اساس مطالعاتی که صورت گرفته و در متن زیر شرح داده شده است مردم علاقمند هستند تا با استفاده از راهنماهای بهداشتی و وسایل کمک آموزشی سمعی و بصری از وضعیت سلامت خودآگاه شده تا هزینه‌های سلامت خود را کاهش دهند و چه جایی بهتر از کتابخانه‌ها که به انواع امکانات و منابع تجهیز شده‌اند. در این میان کتابداران زبده و آموزش دیده که دوره‌های مربوطه را گذرانده و مدارک لازم را دریافت کرده‌اند در نقش ‌مشاورانی امین و آگاه، ‌هدایت مردم را برای افزایش سطح سواد سلامت بر عهده گرفته‌اند. هم‌چنین، آموزش به افراد سالمند، کم‌سواد و محروم از امکانات پیشرفته بهداشتی، می‌تواند روند افت سلامت آن‌ها را کندتر و یا متوقف سازد و این قشر از جامعه را یاری رساند.

می‌توان آموزش بهداشت و سلامت را نیز در زمره آموزش‌های ضمن خدمت کتابداران کشور عزیزمان، ایران، قرار داد تا با همیاری مؤسسات ذیربط، ارتقاء‌ دانش سلامت از طریق کتابخانه‌ها را تجربه کنیم.

مقدمه
بیشتر مردم برای به امانت گرفتن کتاب، نشریه، فیلم و موسیقی از کتابخانه محلی خود بازدید می‌کنند؛ اما همه کسانی که به سراغ کتابخانه می‌روند، صرفاً به دنبال کتابی خوب برای پر کردن وقتشان نیستند.

کتابخانه به عنوان مرکز ارتباطی و حیاتی در جامعه ارائه خدمت نموده و نقش مهمی در تلاش‌های جامعه محور نظیر سواد‌آموزی بهداشتی ایفا می‌کند. بخش قابل توجهی از آمریکایی‌ها، برای دریافت راهنمای بهداشتی به کتابخانه مراجعه می‌کنند. متأسفانه، بسیاری از کتابداران و سرپرستان، با منابع بهداشتی موجود برای خدمت به مراجعه کنندگان آشنا نیستند.

نقش کتابخانه در سواد سلامت
بر اساس مطالعه صورت گرفته در سال ۲۰۱۰، ۳۷ درصد کاربران کتابخانه، از جمله ۵۷ درصد از سالمندانی که در فقر زندگی می‌کنند، از رایانه‌های کتابخانه‌های عمومی برای جستجوی اطلاعات سلامت بهره می‌برند^[۳].

مطالعه دیگری^[۴] که توسط مرکز تحقیقاتی پیو^[۵] در سال ۲۰۱۵ انجام شده بررسی در خصوص آمریکایی‌های ۱۶ ساله به بالا و نقشی است که کتابخانه در زندگی آن‌ها و در جوامعشان ایفا می‌کند. نزدیک به ۷۵ درصد از پاسخ دهندگان گفته‌اند که وقتی نوبت به جستجوی اطلاعات در مورد مراقبت‌های بهداشتی می‌رسد کتابخانه‌ها مفیدند. ۴۳ درصد افراد ۶۵ سال و بالاتر و ۴۴ درصد از کسانی که درآمد سالانه خانوار آن‌ها، ۳۰،۰۰۰ دلار یا کمتر است، کتابخانه را برای یادگیری اطلاعات مربوط به مراقبت‌های بهداشتی، «خیلی زیاد» مفید اعلام کردند.

منبع: تحقیق مرکز Pew در بازه زمانی ۱۷ مارس-۱۲ آوریل سال ۲۰۱۵ بر روی ۲۰۰۴ نفر آمریکایی ۱۶ سال به بالا

Pew Research Center

چرا سواد سلامت اهمیت دارد؟
سواد سلامت^[۶] به معنای این است که افراد قادر به دریافت، پردازش و درک اطلاعات اولیه و خدمات بهداشتی مورد نیاز برای تصمیم‌گیری مناسب سلامت هستند. سطح پائین سواد سلامت، یک موضوع جدی و خطرناک ملی است که ادعا می‌شود متأسفانه باعث از دست رفتن جان بسیاری از مردم است.

حسب ارزیابی ملی سواد بزرگسالان، تنها ۱۲ درصد از بزرگسالان سواد سلامت حرفه‌ای دارند^[۷] که بدان معنی است که تقریباً نه نفر از ده نفر بزرگسال مهارت‌های لازم برای حفظ سلامتی خود و جلوگیری از بیماری‌ها و عفونت‌ها را ندارند. بسیاری از افرادی که مهارت‌های سواد سلامت ندارند نمی‌توانند برچسب‌ها و دستورالعمل‌های ارائه‌دهندگان و برنامه‌های بهداشتی مربوطه را بخوانند یا درک کنند. آن‌ها مهارت‌های محاسباتی برای انتخاب پوشش بهداشتی و تجویزی را ندارند و دانش‌شان در مورد موضوعات مختلف بهداشت عمومی بسیار کم است. علاوه بر این، موانع فرهنگی و زبانی می‌تواند به توانایی فرد در درک برنامه‌های بهداشتی و دستورالعمل‌های مربوطه آسیب برساند.

صنعت مراقبت‌های بهداشتی برآورد می‌کند^[۸] که بیش از ۲۳۰ میلیارد دلار در سال از هزینه‌های مراقبت‌های بهداشتی با سطح پائین سواد افراد بالغ مرتبط است. کم‌سوادی با هزینه‌های بالای مراقبت‌های بهداشتی^[۹] مرتبط بوده چرا که در افزایش نرخ بستری شدن، کاهش استفاده از خدمات پیشگیرانه و به طور کلی ضعف مراقبت‌های بهداشتی تأثیر دارد.

تعداد زیادی از افراد در معرض خطر سواد سلامت پایین هستند^[۱۰]، از جمله بزرگسالان مسن، اقلیت‌های نژادی و قومی، افراد با تحصیلات کمتر از دبیرستان یا معادل آن، افراد کم‌درآمد، افرادی که به زبانی غیر زبان انگلیسی تکلم می‌کنند[۱۱] و افراد با وضع سلامتی پرخطر. آموزش و پرورش، زبان، فرهنگ، دسترسی به منابع و سن، همگی از عواملی هستند که بر مهارت سوادآموزی سلامت فرد مؤثرند.

کتابخانه برای کمک به ما چه می‌کند؟
نظرسنجی سال ۲۰۱۳ نشان داد که یک سوم از کتابداران عمومی پاسخ دهنده، با منابعی که می‌توانند مشتریان را با پرسش‌های مرتبط با سلامت کمک کند آشنا نبودند.

شکاف قابل ملاحظه‌ای بین تعداد متناوب مشتریان کتابخانه با سطح پائین سواد سلامت و فقدان مهارت و منابع مربوطه در کتابخانه‌ها وجود دارد. انجمن کتابخانه‌های عمومی^[۱۲] با شبکه ملی کتابخانه‌های پزشکی^[۱۳] همکاری می‌کند تا این شکاف را پر کرده^[۱۴] و کتابداران سراسر کشور را آموزش دهد تا به مشتریانی که در جستجوی راهنمای پزشکی هستند خدمت بهتری ارائه گردد.

مشارکت انجمن کتابخانه‌های عمومی و شبکه ملی کتابخانه‌های پزشکی از طریق چندین روش صورت می‌پذیرد، از جمله پادکست‌های آموزشی، وبینارها، جلسات کنفرانس، منابع اختصاصی و وب‌سایت آموزشی برای کتابداران. این وب‌سایت، کتابداران را در مورد اطلاعاتی که توسط شبکه ملی کتابخانه‌های پزشکی در دسترس است مطلع و آگاه می‌سازد^[۱۵] و نسخه‌های ساده و مؤثر این اطلاعات، مراجعه‌کنندگان کتابخانه را مطلع کرده و توصیه‌هایی ارائه می‌دهد که کتابخانه‌ها بتوانند خود را تحت عنوان «پایگاه اطلاعات سلامت» ارتقا دهند.

البته شبکه ملی کتابخانه‌های پزشکی از این امر آگاهی دارد که حتی اگر منابع برای کتابدارها موجود باشد، مطالب سطح بالا، برای نیاز اولیه اطلاعاتی مصرف‌کنندگان بسیار پیچیده خواهد بود. این مشارکت سبب برطرف شدن این مشکل شده و طیف وسیعی از نیازهای دیگر را در میان کتابداران به وجود می‌آورد. کتابدارانی که به دنبال اعتبارنامه و مجوزهای لازم در زمینه اطلاعات تخصصی بهداشت هستند توسط انجمن کتابخانه پزشکی می‌توانند از آموزش‌های مورد نیاز بهره‌مند گردند^[۱۶]. فهرست مواد آموزشی بسته به نیاز محلی موجود است.

موسسه پرولیتریسی^[۱۷] و دفتر انجمن کتابخانه‌های آمریکا^[۱۸] در مهاجرت، سوادآموزی و اطلاع‌رسانی در خصوص دستور کار اجرایی برنامه ملی سواد کتابخانه‌­ای و تأمین منابع کتابخانه‌ها در زمینه پیاده‌سازی فرایندها برای سوادآموزی بزرگسالان با یکدیگر همکاری می‌کنند^[۱۹]. به یاری این مشارکت‌ها، برای ایجاد، توسعه و حمایت از منابع و خدمات سواد اطلاعاتی بزرگسالان، از جمله سواد سلامت آن‌ها، همچنان به کتابخانه‌های سراسر کشور کمک می‌شود.

بهبود سواد سلامت
با پذیرش ابتکاراتی از این دست و تمرکز بر کتابخانه‌ها و مشارکت انجمن کتابخانه‌های عمومی و شبکه ملی کتابخانه‌های پزشکی برای افزایش و بهبود آموزش در خصوص سواد سلامت کتابداران و پیشبرد اقداماتی نظیر مشارکت انجمن کتابخانه‌های آمریکا و موسسه پرولیتریسی، می‌توان سواد سلامت آمریکایی‌ها را در سراسر کشور بهبود بخشید. به مدد تمام تلاش‌هایی که برای افزایش توانایی کارکنان کتابخانه‌های عمومی صورت می‌گیرد، آینده‌ای روشن‌تر، همراه با سلامتی بیشتر و کاهش هزینه‌های درمانی پیش‌بینی می‌شود.

پانویس:

[۱] https://proliteracy.org/Resources/Blog/Article/300/How-Libraries-Can-Save-Lives  December ۲۰, ۲۰۱۷
[۲] Jennifer Paulding
[۳] https://associationsnow.com/2017/10/public-library-association-launches-program-to-deliver-health-info/
[۴] http://www.pewinternet.org/2015/09/15/who-uses-libraries-and-what-they-do-at-their-libraries/
[۵] Pew Research Center
[۶] https://www.proliteracy.org/Resources/Blog/Article/172/Misunderstood-Prescription-Labels-Lead-to-7000-Deaths-a-Year
[۷] https://health.gov/communication/literacy/quickguide/factsbasic.htm
[۸] https://www.proliteracy.org/Resources/Adult-Literacy-Facts
[۹]https://www.proliteracy.org/LinkClick.aspx?link=%2fResources%2fAdult-Literacy-Facts&tabid=143&portalid=0&mid=520
[۱۰] https://health.gov/communication/literacy/quickguide/factsbasic.htm
[۱۱] توجه داشته باشید که کلیه پژوهش‌ها در کشور آمریکا انجام شده است –م.
[۱۲] The Public Library Association (PLA)
[۱۳] National Network of Libraries of Medicine (NNLM)
[۱۴] https://associationsnow.com/2017/10/public-library-association-launches-program-to-deliver-health-info/
[۱۵] https://associationsnow.com/2017/10/public-library-association-launches-program-to-deliver-health-info/
[۱۶] https://associationsnow.com/2017/10/public-library-association-launches-program-to-deliver-health-info/
[۱۷] ProLiteracy
[۱۸] American Library Association (ALA)
[۱۹] http://yon.ir/8vfGM

مترجم: لیلی بنی‌هاشمی