کتابخانه های آینده: فناوری هایی که دوست داریم در کتابخانه ها ببینیم

کتابخانه ها به عنوان هدایت کنندگان مسیر “شهروند دیجیتال” باید اولین مکان هایی باشند که تکنولوژی های پیشرفته را اجرا می‌ کنند. امروزه کتابخانه ها مختص به امانت کتاب نیستند بلکه مکان های خلاقی برای افراد و گروه ها به شمار می‌آیند و مراکز رشد اقتصادی و آموزشی هستند.

کتابخانه ها بیش از هر چیز نقاط ورودی به دنیای دیجیتال هستند. آنها با آغوش باز از فناوری استقبال می کنند و از دیجیتال گریزی اجتناب می ورزند. بنابراین برای تقویت سواد فناورانه جوامع محلی، کتابخانه ها باید به فناوری های مرتبط مجهز باشند.

در این مقاله شما مثال هایی از چگونگی استفاده گوگل هنگوت ^[۱]برای ملاقات ها و جلسات کتابخانه یا استفاده از پیکو چارت^[۲] در ایجاد اینفوگراف کتابخانه ها نخواهید یافت . به جای آن ما دوست داریم یک قدم به آینده پیش بگذاریم و از فناوری های کنونی که در آینده مورد استفاده قرار می گیرند سخن بگوییم. البته برخی از این فناوری ها در مرحله ایده هستند. و به جای ایده های کلی در اینجا شما مثال های واقعی خواهید دید.

برخی از این فناوری ها بودجه ای بسیار بیشتر از آنچه کتابخانه های عمومی می توانند از عهده آن بربیایند، نیاز دارند. اما این مسله مورد توجه این مقاله نیست بلکه این مقاله طراحی شده است تا فناوری های مرتبط و مفیدی که می توانند در کتابخانه ها مورد استفاده قرار بگیرند و به سمت دیجیتالی شدن حرکت کنند، معرفی کرده و مورد توجه قرار دهد.

هشت فناوری ای که ما دوست داریم در کتابخانه ها ببینیم.

۱. نشانک و راهنمای کتابخانه

یک فکر جذاب از یک طراح کمپانی چینی تووت^[۳] است.این وسیله کوچک باریک در سطح اول یک نشانه معمولی کتاب است. اما در بالاترین سطح، قابلیتی دارد که استفاده از کتابخانه را بسیار آسانتر می کند. این وسیله برای شما یک همراه عالی خواهد بود که توسط کتابخانه هدایت می شود و با نشان دادن گام به گام مسیر کتابی که مورد نظرتان شما را برای رسیدن به آن راهنمایی می کند. به وسیله این ابزار شما می‌توانید از کتابهایی که به امانت رفته اند و تاریخ برگشت آنها آگاهی یابید. 

یافتن یک کتاب به آسانی و بدون دانستن نظام رده بندی دیویی، ایده بسیار خوبی به نظر می رسد که کارت های کتابخانه می توانند به آن تجهیز شوند.

۲. برنامه کاربردی واقعیت افزوده 

لایبراری^[۴] یک ایده بر پایه برنامه کاربردی واقعیت افزوده عکس بنیان است که توسط پرادیب سیداپا^[۵] طراحی شده است. درمورد استفاده از واقعیت افزوده در کتابخانه ها بسیار شنیده ایم. اما مثال های کمی وجود دارند که به ما اجازه دهند واقعا آن را ببینیم. فیلم بالا توضیح می دهد که لایبراری چگونه کار می کند. این فیلم بسیار مناسب و معقول است و همین یک منفعت به شمار می آید و به روشنی استفاده از واقعیت افزوده در کتابخانه ها را نشان می دهد.

جایابی یک کتاب در قفسه ها و هدایت به سمت آن، اطلاع از کتاب های تازه، یافتن کتاب های مشابه و.. مثال هایی از قابلیت های این برنامه کاربردی هستند.

این ایده ساده به نظر می رسد اما کاربردی و محتمل است.

۳. هواپیمای بدون سر نشین تحویل کتاب

آینده متعل به ماشین های پرواز بدون سرنشین است. درست شبیه به هواپیمای بدن سرنشین آمازون که محصولات را به خریداران تحویل می دهد، کتابخانه می تواند کتاب ها را به کاربران تحویل دهد.

این ایده مربوط به آینده نزدیک نیست، چرا که در حال حاضر توسط یک کارآفرین استرالیایی در حال اجراست. فلیرتوی^[۶] با یک سرویس اجاره ای کتاب به نام زوکال^[۷] تیمی ایجاد کرده و برای اولین بار در دنیا به این صورت به تحویل کتابهای درسی می پردازد.

امروزه این وسایل هوشمند مکان شما را از طریق گوش های هوشمندتان جایابی می کنند. بنابراین لازم نیست آدرس ثابتی داشته باشید. تصور کنید، شما در سالن مطالعه کتابخانه عمومی نیویورک نشسته اید و در حالی که مشغول نوشتن مقاله ای هستید به کتاب دیگری نیاز پیدا می کنید. جایی که هستید بمانید! و از اپلیکیشن برای سفراش کتاب استفاده کنید. هواپیمای بدون سرنشین به سوی شما خواهد آمد. کتاب را از دورن جعبه اش خارج کنید و کتابهایی را که دیگر لازم ندارید دورن جعبه بگذارید، هواپیمای بدون سرنشین آن ها را به جایی که تعلق دارند باز میگرداند.

۴. رابط کاربر برای کتابهای چاپی

هر کسی که از کتاب های الکترونیکی استفاده کرده است، رابط کاربر دیجیتال و سایر ابزارهای یاری دهنده را امتحان کرده است. جستجوی محتوای کتاب، جستجوی هوشمند، جستجوی منبعی در صفحات اینترنت، تهیه یک ترجمه فوری، یادداشت نوشتن یا خلاصه بردای همه مثال هایی از این قبلی هستند که تماما می توانند روی وسیله ای که از آن برای خواندن کتاب استفاده می کنیم انجام بپزیرند. ما به طور معمول می توانیم یک کتاب الکترونیکی را به جای یک کتاب چاپی در نظر گرفته و به امانت ببریم. اما ایده بهتری نیز وجود دارد؛ ارتقای یک کتاب چاپی با یک رابط کاربری دیجیتال!

فینگر لینک^[۸] پروژه ای است که توسط فوجیتسو^[۹] طراحی و توسعه یافته است و به شما این امکان را می دهد از ابزار دیجیتال برای کار کردن با یک کتاب چاپی استفاده کنید. این وسیله یک پایه است که شما می توانید آن را روی میز کتابخانه قرار دهید و دو قابلیت دارد: دوربینی برای خواندن اطلاعات از دنیای واقعی و یک پروژکتور برای نمایش اطلاعات دیجیتالی در یک دنیای واقعی!

به آسانی، کتاب را روی یک میز زیر پایه قرار دهید به این ترتیب شما گزینه های بیشتری که برای کتاب قابل دسترس هستند، خواهید دید. فینگر لینک در یک فرم دیجیتال در دسترس و قابل ویرایش است.

۵.جعبه ابزار کتابخانه

استفاده از سیستمی شبیه به فینگر لینک حجم زیادی از بودجه سالانه کتابخانه را به خود اختصاص می دهد. اما جایگزین ارزانتری وجود دارد. یک کتابخانه می تواند به کاربران طیفی از ابزارهای کوچکی که می توانند برای استفاده در سالن مطالعه به امانت بگیرند ارائه دهند.

در تصویر بالا شما ال وی وای گاید^[۱۰] را می بینید. یک ابزار کاربردی که شما می توانید روی خودکار خود قرار دهید تا کلماتی را که در کتاب های چاپی می بینید ترجمه کنید. البته این تنها یک مثال از قابلیتی است که این ابزار می تواند داشته باشد. آن می تواند یک خودکار ساده باشد که به کاربران اجازه می‌دهد علامتگذاری های رقومی داشته باشند و از علامتگذاری های دنیای واقعی خود را تبدیل به علامتگذاری های رقومی کنند. در واقع این وسیله می تواند به لب تاب شما متصل شود . هنگام علامتگذاری کافی است شما خودکار را در طول نوشته روی کتاب چاپی حرکت دهید، به دین ترتیب آن ها در روی لب تاب شما ظاهر خواهد شد و در نهایت شما می توانید تمام علامتگذاری های خود را از یک کتاب در یک سند نوشتاری داشته باشید . همچنین این امکان وجود دارد که همه ی یادداشت های خود را به آدرس ایمیلتان بفرستید .

چنین ابزارهایی می توانند برای کاربرانی که کمتر با تکنولوژی آشنایی دارند و نمی توانند از برنامه های کاربردی پیشرفته استفاده کنند مفید باشد.

۶. مرکز کتابخانه سیار  

گاهی برای تشویق جوامع محلی یا مناطق دور افتاده برای استفاده از کتابخانه، لازم است کتابخانه از مکان فیزیکی خود خارج شود. این ایده یک فکر انقلابی است که توسط کتابداران بدون مرکز با هدف خدمت رسانی به مردم مهاجر توسعه یافته است.

هیجان انگیزترین مسئله را جع به کتابخانه سیار این است که آن می تواند در کمتر از بیست دقیقه دایر شده، تکمیل شده و جمع شود. این جعبه  یک ابزار قابل حمل استاندارد است که حمل و نقل آسانی دارد و به راحتی جابه جا می شود. ای مرکز از شش جعبه تشکیل شده است که به اینترنت دسترسی دارد و شامل دو پالت می شود که ۱۰۰۰ متر مکعب فضا را به خود اختصاص می دهد و شامل ۲۵۰ کتاب چاپی و ۵۰ کتابخوان الکترونیکی و هزاران کتاب الکترونیکی و طیف وسیعی از برنامه های کاربردی آموزشی است.

۷.ماشین چاپ کتاب های پر تقاضا

کتابخانه های بدون کتاب، مکان هایی که شما حتی یک کتاب هم در آنجا بیابید، مرتبا ایجاد می شوند و شروع به کار می کنند. اما آنها معمولا نمی توانند کتابخانه های سنتی را نابود کنند همانطور که کتاب های الکترونیکی نتوانستند کتاب های چاپی را از میان بردارند. چرا که حرکت به سوی دیجیتالی شدن محض معایب خود را داراست.

به نظر من هر کتابخانه دیجیتالی محض باید خدماتی را ارائه دهد که کاربران بتواند فوری نسخه چاپی کتاب ها را تهیه کنند . گاهی برای اینکه کتابی مورد استفاده قرار بگیرد باید چاپی باشد.

ماشین کتاب اسپرسو یک محصول واقعی است که توسط ژروکس^[۱۱] ساخته شده است و برای کتاب های پر تقاضا روانه بازار شده است. این وسیله می تواند در حالی که شما منتظر هستید یک کتاب پر تقاضا را با سرعت بیش از ۱۵۰ صفحه در هر دقیقه چاپ کند.

این ماشین به فهرستس آنلاین شامل بیش از ۷ میلیون کتاب دارای کپی رایت و کتاب های حوزه های عمومی متصل است اما موسسات می توانند از آن بای چاپ عناوین خود نیز از آن بهره بگیرند.

۸.دسترسی به کتابخانه از طریق برنامه کاربردی رایج

این به نظر ایده ای فوق العده ساده به نظر می رسد اما تا کنون هنوز به وجود نیامده است. همه ایده هایی که قبلا ذکر شد درباره یک وسیله خاص یا استفاده ای خاص در کتابخانه است. امروزه اگر شما بخواهید یک کتاب الکترونیکی از یک کتابخانه امانت بگیرید به یک برنامه کاربردی که توسط یک تهیه کننده دیجیتال به نام اورد درایو^[۱۲]  تهیه شده است استفاده کنید. اما همه ی کتابخانه ها با این شرکت همکاری ندارند و تعداد کمی از افراد از آن استفاده می کنند چرا که کارکردن با آن مشکل است. در صورتی که برای امانت گرفتن یک کتاب چاپی از یک کتابخانه شما به چیز دیگری جز کارت کتابخانه نیاز ندارید.

تصور کنید تعداد زیادی از امکانات ذکر شده در بالا با یک نرم افزار کاربردی ساده قابل دسترس باشد و کافی است یک مرورگر روی تلفن همراه خود داشته باشید تا کتابخانه را تورق کنید و یک کتاب به امانت بگیرید، زمانی که موعد بازگشت کتاب ها رسید اطلاعیه دریافت کنید و در نهایت بتوانید در آنجا کتاب بخوانید. یا شاید امکان قدم زدن مجازی در یک کتابخانه برای شما وجود داشته باشد، ما به این ایده نزدیک هستیم کافی است نگاهی به گردش مجازی گوگل از کتابخانه ها بیاندازید، همچنین ممکن است شما امکان یادداشت برداری و علامتگذاری از کتاب ها را داشته باشید و یا حتی گزینه ای که به شما امکان تبدیل متون چاپی را به متن های دیجیتال قابل ویرایش را بدهد. البته درست است که این امکانات امروزه نیز از طریق برنامه های کاربردی خاصی در دسترس هستند اما این بدین معنی نیست که کتابخانه ها از آن ها استفاده می کنند. در واقع هدف از این ایده این است که هر کسی بدون نیاز به دانش نرم افزاری خاصی بتواند از کتابخانه و چنین امکاناتی بهره ببرد. همانند گوگل که امروزه به طور واحد امکان تجربه های آنلاین را فراهم می کند و شما کافی است تنها به حساب کاربری خود در جیمیل وارد شوید.

 

پانویس

[۱] google hangouts

[۲] pikochart

[۳] toout

[۴] librARy

[۵]  Deep sidappa

[۶] Flirtey

[۷] zookal

[۸] fujitsu

[۹] Finger link

[۱۰] LVY Guide

[۱۱] Xerox

[۱۲] Over Drive  

منبع:

این نوشته ترجمه مطلبی با این عنوان است:   library of the future: 8 technologies we would love to see

مترجم: نرگس ملکوتی

مشخصات استناددهی به این مقاله
نویسنده‌(ها):	نرگس ملکوتی اصل
عنوان مقاله:	کتابخانه های آینده: فناوری هایی که دوست داریم در کتابخانه ها ببینیم
عنوان مجله:	کتابدار ۲.۰ – (عنوان لاتین: Kitābdār-i 2.0)
دوره مجله(Vol):	۲
شماره مجله(Issue):	۱
سال(Year):	۱۳۹۵
شناسه دیجیتال(DOI):
لینک کوتاه:	http://lib2mag.ir/3905