اولین سالگرد راه اندازی ” کتابدار ۲.۰″ | مصاحبه با دکتر فتاحی

بسمه تعالی

در حوالی دو سالگی تولد گروه تلگرامی کتابداران ۲.۰ که با کمک دوستان پیشکسوت جناب آقای نعیم آبادی عزیز و سرکار خانم صادقی (مدیر مرکز اطلاع رسانی دانشگاه فردوسی) و دوستان جوانی چون سرکار خانم انصاری (دانشگاه شهید بهشتی) راه اندازی شد و با حمایت همیشگی اساتیدی چون جناب دکتر زین العابدینی، دکتر فرج پهلو، دکتر اصنافی و حضور بسیاری از اساتید دیگر در گروه اجتماعی ۲.۰ همچون خانم دکتر میرحسینی، صراف زاده، زارع، زرداری و بسیاری از بزرگواران که دانشجویان خود را تشویق کردن به کتابداران ۲.۰ به پیوندند، ادامه یافت.

پارسال اوایل مرداد ماه بود که با شناسایی دوستان نخبه در گروه اطمینان پیدا کردم که می شود مجله ی خوبی را در حوزه ی مباحث فناوری و آموزشی به صورت حرفه ای راه اندازی کرد. یار اصلی ما در این زمان جناب آقای “امیر رمضانی” دوست بسیار نخبه و فوق العاده فعال و متخصص جوان در حوزه ی کتابداری که مسئولیت سردبیری مجله را پذیرفتند و کمک بسیار زیادی در راه اندازی مجله به ما داشتند.
اولین شماره در مهرماه ۹۴ منتشر شد و تاکنون که این شماره به عنوان اولین سالگرد مجله منتشر می شود. ۹ بار مجله را به صورت الکترونیکی و دیجیتالی منتشر کرده ایم. بیش از ۳۵۰ عنوان مطلب از بیش از ۴۰ نویسنده تاکنون منتشر شده و همه ی این دوستان بی شک از جوانان نخبه ی کتابداری هستند و ما به خودمان افتخار می کنیم که چنین همراهان فوق العاده ای برای جامعه ی کتابداری و اطلاع رسانی می نویسند.

در بخش ویژه نامه صحبت های شیرین تعدادی از این همراهان ما منتشر شده است. و کامنت های شما خوانندگان همیشگی مجله ذیل مطالب دوستان کمک کننده و تشویق کننده بوده است.
امیر رمضانی-ملیحه فخار‌طبسی-ایمان نریمانی-سمانه نوذر-مینا شاکری-نسا رضایی-احمد شاه بیگ-نیلوفر صلح جو-ندا صیادی-معصومه ستاری-مریم انصاری-ملیحه دلدار-الهه امتی-ژیلا سعیدی-فاطمه ترابی-سمانه مثنوی-سمیه پروین-زهرا اسلامی-شیرین زاهدی-شهربانو صادقی گورجی-روناک حمزه ای-پری حسین زاده-نسیم فکوری-نرگس ملکوتی اصل-محمد جواد منصورزاده-میلاد روشنی-معصومه سعادت-معصومه حسنخانی-مریم حسن زاده-سمیه پناهی-ملیحه پردال-مهناز کریم زاده-مهدیه ایرانشاهی-هانیه وهابی-فرزانه حبیبی-محمدرضا چهارسوقی-عاطفه عبدی-آلا آبتین-افسانه مظفری-لیا عرفانی-عباس محمودی-مهرداد خالدیان همراهان نویسنده ی ما بوده اند.

بعضی دوستان وقت بیشتری برای مجله می گذارند از عزیزان سردبیر، معصومه انصاری، فرزانه بهارلو، عاطفه عبدی، میثم داستانی، فیروزه دوخانی، مریم عبدالله زاده، سمیه مردمی و نازنین مؤمن زاده، که مطالب نویسنده هایمان را به دقت و ظرافت چک می کنند و اشکالات احتمالی را گوشزد می کنند سپاسگزارم.
تشکر ویژه دارم از سرکار خانم رضوانی عزیز که تمامی مطالب مجله با همکاری ایشان روی وب سایت منتشر می شود و در هر لحظه جوابگوی نویسنده ها برای کمک در امور اجرایی و نگارشی هستند و بیش از همه ی ما وقت صرف مجله می کنند و در نهایت پی دی اف مجله محصول صفحه آرایی خلاقانه ی ایشان است.

و البته گلایه دارم از بخش کوچکی از پیشکسوتان کتابداری که خلاف بسیاری از بزرگان که همراه ما و مشوق ما هستند، سعی می کنند با منتشر نکردن اخبار انتشار مجله بخشی از وظیفه ی خودشان را انجام دهند و رفتار خاصی را تداعی کنند که باشد شاید روزگاری به صورت واضح تر و شفاف تر مطرح کنم. چندین بار بیان کرده ام وظیفه ی بزرگترهاست که جوانان جویای نام را به میدان بکشانند، دعوتشان کنند و اجازه دهند افراد و نخبگان جدید مجالی برای ارائه و نشان دادن توانایی و قدرتشان داشته باشند. حال نه تنها این اتفاق نمی افتد که … بماند.
در این شماره به عنوان هدیه اولین سالگرد مجله برای نویسنده هایمان به سراغ آقای دکتر فتاحی عزیز رفتیم و  مصاحبه ی ایشان مطلع شروع خواهد بود. فقط می توانیم از ایشان تشکر کنیم و بیش از این کلمات قادر نیستند عمق لذتمان از صحبت های انرژی بخش ایشان را بیان کند:
——————

• استاد بزرگوار هر طور که دوست دارید خودتان را برای خوانندگان ما معرفی و نحوه­ ی آشنایی با نشریه کتابدار ۲.۰ را بفرمایید.

من درسال ۱۳۳۰ در شهر همدان متولد شده، تحصیلات ابتدایی و دبیرستان را در شهرهای بروجرد، ملایر، تویسرکان، مشهد و شاهرود گذراندم. در سال ۱۳۴۹ وارد رشته زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه فردوسی مشهد شدم و در سال ۱۳۵۳ دانش آموخته گشتم. پس از گذراندن دوران خدمت وظیفه، در سال ۱۳۵۵ وارد دوره کارشناسی ارشد کتابداری در دانشگاه تهران شدم و در سال ۱۳۵۸ دانش آموخته شدم. استاد راهنمای من شادروان دکتر حری بودند. از همان سال به مدت ۱۴ سال تلاش کردم تا در مقطع دکترا ادامه تحصیل دهم اما رخدادها و محدودیتهای شدید آن دوران (دهه ۱۳۶۰) اجازه این کار را نداد. در نهایت در سال ۱۳۷۱ به دانشگاه نیوساوت ولز رفتم و در سال ۱۳۷۶ دانش تحصیلات آن مقطع را به پایان رسانیدم و به ایران برگشتم. پایان نامه من در زمینه همخوانی اصول و قواعد فهرستنویسی با محیط جدید (اینترنت) بسیار مورد استقبال جهانی قرار گرفت و به همان دلیل به برخی همایش های بین المللی دعوت شدم. سال‌ها ریاست انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران و مدیریت گروه کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه فردوسی را بر عهده داشتم. اکنون نیز مسئول شاخه خراسان این انجمن هستم.

تا کنون دست کم ۲۵ کتاب تحقیقی و تألیفی را به رشته‌ی تحریر درآورده و افزون بر این حدود یکصد و سی مقاله علمی به زبان فارسی و ۳۰ مقاله به زبان انگلیسی را در کارنامه‌ی علمی خود دارم.

عضو تحریریه‌ ۷ نشریه‌ علمی و سردبیر دو مجله‌ علمی-پژوهشی  کتابداری و اطلاع‌رسانی را نیز بر عهده دارم. در چندین کمیته در سطح دانشگاه و یا وزارت علوم همکاری دارم. گروه بحث الکترونیکی LIS را از سال ۱۳۷۷ راه اندازی کرده و این گروه اکنون حدود ۳۹۰۰ عضو در ایران و خارج از ایران دارد.

برای آگاهی های بیشتر در باره من و اثربخشی تلاشهای من در سطوح گوناگون (گروه آموزشی، دانشکده، دانشگاه، ایران، و جهان)، علاقمندان می توانند به وب سایت من به نشانی زیر بروند:

www.um.ac.ir/~fattahi/

کتابی هم با عنوان “گوهرماندگار…” به مناسبت بزرگداشت من در سال ۱۳۸۸ از سوی انجمن کتابداری و اطلاع رسانی شاخه خراسان منتشر شده که دربردارنده کارنامه من و نیز دیدگاه های دیگران در باره من است.

• آیا مطالب هر شماره از نشریه را مطالعه کرده­ اید، کدام بخش ­ها را بیشتر می ­پسندید.

شماره شهریور ۹۵ مطالب متنوعی در بر دارد. آنچه درباره فناوری های نوین است جالب و کاربردی است و به نظر می رسد ارتباط موضوعی بهتری با عنوان مجله داشته باشد. مقالات درباره مهارت های کتابداران برای کتابخانه های آینده می تواند بسیار سودمند باشد. به نظر من این مجله باید به موضوع هایی بپردازد که بتواند به کتابداران و کتابخانه ها در پویا شدن و ارائه خدمات بهتر به جامعه با استفاده از فضای جدید ایده دهد. سایر مطالب اندکی پراکنده به نظر می رسد. چندین مطلب در باره مطالعه وجود دارد اما در کنار هم نیستند و به نظر می رسد که قابلیت آن را دارد که هم در یک شماره ویژه منتشر شوند و هم به نقش فناوری های نوین در کاهش یا افزایش مطالعه توجه کند.

• شما به عنوان معلم پیشکسوت رشته علم اطلاعات و دانش ­شناسی نقاط قوت نشریه کتابدار ۲.۰ را کدام­ ها می­ دانید.

جذب عده قابل توجهی از متخصصان در این نشریه به شکل داوطلبانه و پرداختن به مطالب نو و فناورانه برای نسل نوین کتابداران جزو نقاط قوت مجله به شمار می رود. همچنین، نگاه بیرونی (فرارشته ای) به حرفه ما یکی دیگر از مزیت های این مجله است که می تواند برای ما بسیار آگاهی دهنده باشد.

• فکر می­ کنید نقاط ضعف نشریه کجاست و اگر راهکار پیشنهادی دارید بفرمایید.

پرداختن به مطالب پراکنده که در سایر مجلات نیز به فراوانی منتشر می شود (مانند بحث های مربوط به مطالعه) از نقاط ضعف این مجله محسوب می شود.

• سخن پایانی شما برای تیم هیئت تحریریه نشریه کتابدار ۲.۰ و خوانندگان آن؟

نخست برای همه آن ها به ویژه مدیر پرتلاش آن آرزوی بهروزی های بیشتر دارم.  امیدوارم آن ها بتوانند همچنان نیازهای جامعه مخاطبان خود را با توجه به تحولات و روندهای جاری و آتی به خوبی درک کنند و محتوا و رویکرد و ساختار مجله را بر آن اساس بنا گذارند. بدون تردید، این مجله نوپا آینده خوبی دارد و جایش را در میان اهل حرفه بازتر خواهد کرد.

از خوانندگان هم درخواست می کنم هم در تولید محتوای مناسب و نو مشارکت داشته باشند و هم دیدگاه های انتقادی خود را مطرح سازند. نکته مثبت آنست که همه باور دارند که باید این مجله را پشتیابی کرد. چنانچه پیشکسوتان و برخی اعضای هیئت علمی و نیز کتابداران شاغل از سطح کشور با این مجله همکاری کنند، گستره دست اندرکاران آن ملی خواهد شد.

از اینکه وقت گرانبهای خود را در اختیار ما قرار دادید بسیار سپاسگزاریم و به نیابت از دوستان مهربان و پرتلاش هیئت تحریریه برای شما بهترین­ ها را آرزومندیم.