خانه / آرشیو / دوره دوم (1395) / فرهنگ سازی اینترنتی

فرهنگ سازی اینترنتی

این روزها بازار استفاده از برنامه‌های ارتباط اینترنتی مانند تلگرام و اینستاگرام بسیار گرم است و اکثر مردم، وجود چنین برنامه‌هایی را مهم‌ترین دلیل بیزاری جامعه امروزی از کتاب و کتاب خواندن می‌دانند ،اما آیا واقعاً این‌گونه است؟

شاید اگر بخواهیم به‌محض شنیدن این سؤال به آن پاسخ بدهیم ،با اطمینان بگوییم بله ،اما تنها کافی است کمی به نگاهمان وسعت ببخشیم تا به پاسخی کاملاً متفاوت برسیم.

این روزها انسان‌ها وقت خود را با گشت زدن در فضاهای مجازی پر می‌کنند و نقش اینترنت به شکل غیرقابل‌انکاری در زندگی روزانه ما پررنگ شده است ،به‌قدری که نمی‌توانیم آن را از زندگی خود حذف کنیم . ظاهراً مسیر کتاب‌خوانان متفاوت از مسیر طرفداران فضای مجازی است ، اما دراین‌بین جمعی از عاشقان کتاب و کتاب‌خوانی ، که به‌نوعی دلسوز جامعه‌ی فرهنگی هستند با بکار گرفتن ترفندهای مختلف ؛کتاب و اینترنت ،این دو رقیب را، باهدف بالا بردن سطح فرهنگی مردم ، وادار به جنگیدن در جبهه‌ای واحد کرده‌اند  .

 اگر شما هم از عشاق کتاب هستید و می‌خواهید گامی در جهت علاقه‌مند کردن دیگران به این یار مهربان بردارید، اما ایده‌ای ندارید تا بتوانید اولین گامتان را بر مبنای آن  ایده بردارید ،خواندن این مجموعه‌ی جدید را به شما توصیه می‌کنم ،در این مجموعه ما به سراغ  برترین ایده‌های فرهنگی_ اینترنتی رفته‌ایم، تا چگونگی شکل‌گیری و عملکرد این ایده‌ها را برایتان شرح دهیم.

مطمئن باشید این ایده‌ها در عین هوشمندانه بودن به‌اندازه‌ای ساده هستند که شما می‌توانید با الهام گرفتن از آن‌ها طرحی نو در ذهنتان ایجاد کنید و به سبک و روش خودتان گامی در جهت بهبود وضعیت فرهنگی ایران بزرگ  بردارید.

در ابتدای کار در مورد همه‌گیر شدن اینستاگرام و تلگرام صحبت کردم ،شاید با خودتان فکر کنید که شاید تلگرام بتواند به‌نوعی در بحث فرهنگ‌سازی ایفای نقش کند اما اینستاگرام هرگز نمی‌تواند چیزی بیش از برنامه‌ای برای به اشتراک گذاشتن عکس‌های مختلف باشد. بسیار خوب، حال که این‌گونه فکر می‌کنید بگذارید شما را با صفحه‌ای در برنامه اینستاگرام آشنا کنم ، که نه‌تنها باعث دیده شدن شعرا و نویسندگان جوان می‌شود بلکه با برگزاری جشنواره‌های مختلف از آن‌ها حمایت نیز می‌کند:

نام ایده: مجله ادبی – هنری سه‌نقطه

ابزار بکار گرفته‌شده :یک تبلت هفده اینچ ایسوس (مهم نیست ایسوس باشد یا هر چیز دیگری ،پس لطفاً بهانه ایسوس نبودن تبلتتان را نگیرید.)

شرح ایده:

مجله ادبی – هنری سه‌نقطه، بستری مجازی است در شبکه اینستاگرام، هدف از تشکیل این صفحه‌ی ادبی – هنری ، معرفی و حمایت از شاعران ، نویسندگان، عکاسان و هنرمندان جوان ، نوپا و تازه‌کار سرزمینمان بوده و خواهد بود.

به علت حضور چشمگیر صفحات غیراخلاقی، صفحات ضد ارزشی  و… ،همچنین  با توجه به مشاهده صفحات متعددی که توجه و حمایت لازم از اهالی قلم و هنر را نداشته و صرفاً حامی افراد شناخته‌شده‌تر در این حوزه‌ها هستند، صفحه‌ی ادبی – هنری سه‌نقطه شکل گرفت.

صاحب‌امتیازان این مجله مدعی نیستند که با شکل‌گیری این صفحه می‌توانند و یا توانسته‌اند با موارد مذکور مقابله کنند ،اما اطمینان دارند که با توجه به حمایت ، همراهی و استقبال اهالی ادب و هنر از مجله سه‌نقطه، به‌زودی زود قدم‌هایی هرچند کوتاه برای کمک به حوزه ادبیات و هنرمندان جوانان سرزمینمان بر خواهند داشت.

قطعاً کسی که کار خود را درست انجام دهد و ایده‌ی بکر و مفیدی داشته باشد، حمایت صاحب‌نظران مطرح را برای پرورش آن ایده جذب می‌کند ،صفحه ادبی – هنری سه‌نقطه نیز توانسته تاکنون موردحمایت بیش از سی شاعر و صاحب‌نظر مطرح کشور قرار بگیرد.

این صفحه از روز شکل‌گیری تا به امروز به‌هیچ‌وجه پذیرای اشعار سیاسی و آروتیک نبوده است.

به علت گسترده بودن حجم فعالیت‌های این صفحه ،نمی‌توانم تمامی آن‌ها را در این بخش بگنجانم ،اما می‌خواهم شما را حداقل با دو نمونه از فعالیت‌های این صفحه آشنا کنم :

یکی از ابتکارات جالب صاحب‌امتیاز این مجله ،برگزاری کلاس‌های آموزش مجازی است. برپایی این کلاس‌ها باعث شده که گستردگی فعالیت‌های این صفحه ادبی از اینستاگرام تا تلگرام کشیده شود.

قریب به چهل روز است، به احترام درخواست‌های مکرر تعداد زیادی از شاعران و نویسندگان جوان پاسخ‌داده‌شده و کارگاه آموزشی شعر و داستان صفحه سه‌نقطه ،در تلگرام شروع به فعالیت کرده است.

تا به امروز  دانشجویان کلاس‌های:

* آموزش واژه‌شناسی (استاد محمد اعظمی )

* زبان‌شناسی ( استاد زهرا نادری)

* داستان‌نویسی ( سرکار خانم زهرا حجت زاده)

* عروض و قافیه ( استاد محمد اعظمی)

در محضر اساتید حاضرشده‌اند. لازم به ذکر است که تمامی این کلاس‌ها به‌صورت رایگان برگزار می‌شود.

از آخرین و جالب‌ترین فعالیت‌های این صفحه ادب- هنری اینستاگرامی ،برگزار کردن جشنواره‌ای ادبی در فضای اینستاگرام است.

جشنواره‌ی سیمین مراسم تقدیر از شاعران و نویسندگان جوان ،نوپا و ارزشمند کشورمان است ،که هر دو ماه یک‌بار در فضای اینستاگرام برگزار می‌شود.

مدیران صفحه‌ی سه‌نقطه جوایز زیر را به نفرات برتر  جشنواره اهدا کردند:

بیست جلد از کتاب (مجموعه شعر زنی که سایه‌اش را گم کرد اثر سرکار خانم مهتاب سالاری)

ده جلد از کتاب از (مجموعه شعر پرنده‌ای که مرده است ،گاهی پر میزند اثر سرکار خانم مرجان شریفی پور)

سی سهمیه خرید نیم‌بها تا سقف یک‌میلیون ریال از نشر کتاب کوله‌پشتی

در انتهای دوره‌ی اول بخش شعر سپید و نیمایی  عنوان پرطرفدارترین بخش مسابقه را به خود اختصاص داد.

مدیران صفحه‌ی سه‌نقطه هدفشان از انتخاب نام سیمین برای جشنواره ،نوعی ادای احترام کردن به دو بانوی سیمین نام ادبیات ایران ،سیمین دانشور و سیمین بهبهانی ،دانسته‌اند. شرکت در این جشنواره کاملاً رایگان بوده و  علاقه‌مندان تنها با فرستادن آثارشان به صفحه‌ی تلگرام این صفحه ادبی در مسابقه شرکت داده شدند.

ازآنجایی‌که اکثر اوقات نوع نگاه داوران و مخاطبان بخش‌های مختلف مسابقه متفاوت بوده و هیئت‌داوران آثار ارسالی را به شکل تخصصی بررسی می‌کردند ،صاحب‌امتیازان جشنواره تصمیم بر این گرفتند که از برنده‌ی هر بخش از دیدگاه مخاطبان نیز به‌صورت جداگانه تقدیر شود.

دور جدید این جشنواره به‌زودی برگزار خواهد شد و علاقه‌مندان می‌توانند با فرستادن آثار خود به صفحه‌ی تلگرام سه‌نقطه بار دیگر در این جشنواره شرکت کنند.

و اما بیایید در انتها نگاهی به اشعار برندگان این جشنواره بیندازیم:

ماجو مهری

شعر برتر از دید هیئت محترم داوران بخش شعر سپید و نیمایی

هر هزار و چند ساعت

در دور افتاده ترین

نقطه های مرزی مغز من

بمب هایی متولد می شوند

که دسته گل های زیادی را

در اطراف گورستان ها به فروش می رسانند…!

هر هزار و چند دقیقه

گلوله ای

مرا می رساند

به دست نیافتنی ترین

جای سینه ی معشوقه ای

که هرگز به او نرسیدم ..

هر هزار و چند ثانیه

زیباترین خواب ها

به یکباره کابوس می شوند

در چشمان شهر …

ساعت مرکزی بر می گردد

به هزاره های پیش از خود ؛

به درخت بودنش …

آنجا که هنوز هیچ مردی

برای کاشتنش

بدنیا نیامده است …

و خردل ها نفوذ می کنند

در آبگینه ی عمر کودکانی

که سال ها بعد

گوش ،

ریه

و یا انگشتانشان را

به یادگار روزهای جنگ

در رحم مادرانشان به جا می گذارند … ■

کسی نمی داند

ملحفه ی سفید رنگی

که بر باکرگی زمین کشیده اند را

قطرات خون کدام تازه عروس

به پرچم اعلان جنگ

مبدل کرده است …

——————————————————–

رویا فخاریان

شعربرتر از دید مخاطبین ارزشمند مجله ادبی وهنری سه نقطه – بخش سپید ونیمایی

تقصیر شانس نیست

خانه ی ما

دری برای زدن نداشت

دیوار خانه ی ما هم کوتاه

کوتاه ترین دیوارِ در کوچه

و از همان جا

فقر

پایش به خانه ی ما نیز باز شد

دلارام میرزاآقا

شعر برتر از دید هیئت محترم داوران بخش شعر کلاسیک

تکه ای دیو در گلو دارم

تکه ای دیو روی پیشانی

تو که عمری قضاوتم کردی،

از پریشانی ام چه میدانی؟

حال این روزهای من انگار

حال آن روزهای صدام است

من و صدام هر دو محکومیم

حکممان جوخه های اعدام است

چه مثال عجیب و مذمومی

و چه افکار پوچ و بیماری

به گمانم دوباره تب کرده

بدنم بین خواب و بیداری

بی امان چنگ می زند در من

درد، شاید هجوم بی دردی

و نگاهم به راه می گردد

پی تصویر گنگ نامردی

باز هم این غریو هذیان است

که مرا از سکوت می گیرد

و کسی بین خواب و بیداری

مثل یک تکه دیو می میرد

صبر، عصیان، سقوط، نفرین بر

آدمک های تلخ و تکراری

دوستی های سرد و مصنوعی

و تقلای خویشتن داری

به ته خط رسیده ام آیا،

یا به پس لرزه های بی دردی

تو بگو من کجای دنیایم

تو که عمری قضاوتم کردی

——————————————————

ساسان دارابی

شعر برتر از دید مخاطبین ارزشمند مجله ادبی وهنری سه نقطه -بخش شعر کلاسیک

اقتدارم پس چه شد؟ کو غیرتِ مردانه ام؟

ای زَنَک! رفتن مگر اینگونه سرخود می شود؟ .

«قُل اَلَم #أَعهَد اِلَیکُم یا بَنی آدَم» بدان! (آیه ۶۰ سوره یاسین)

گوشِ من یاسین نخوان اسمَش تعهّد می شود!

یا مگر می شد چنین دل سنگ باشی نازنین؟

زیرِ لب خندیدی و گفتی که لابد می شود!

کو چراغِ قرمزِ لب های تو بر اشکِ من؟

رفتی و این «گونه» هایم «پر تردد» می شود!

آنقَدَر گوشَت پر از شب ناله های من شده

ناله ی مرغِ سحر پیشِ تو قدقد می شود!

اعتقادَت «هرچه شد شد» بود و گفتی بیخیال

 خاطراتت را رها کن، «می شود» «شد» می شود!

و اما از صفحه‌ی ادبی هنری  سه‌نقطه که بگذریم باید برسیم به شبکه‌ی مجازی تلگرام .تلگرام شبکه‌ای است با میلیون‌ها کاربر ایرانی ،که به علت پرمخاطب بودن ،طبیعتاً می‌تواند تأثیر بسزایی در ارتقای سطح فرهنگی جامعه داشته باشد. بیایید تا  به بررسی یکی دیگر از فعالیت‌های فرهنگی مجازی بپردازیم:

نام ایده: مسابقه‌ی کتاب‌خوانی

ابزار بکار گرفته‌شده: گوشی هوشمند 

چندی پیش کانالی با عنوان مسابقه‌ی کتاب‌خوانی در شبکه‌ی مجازی تلگرام راه‌اندازی شد ،هدف از راه‌اندازی این کانال صرفاً تشویق مردم به خواندن کتاب از راه جایزه دادن نبود ،بلکه مسئولان این ایده قصد داشتند تا در کنار ترویج فرهنگ کتاب‌خوانی از نویسندگان ایرانی نیز حمایت کنند ، بدین شکل که کتاب‌هایی که در این کانال معرفی شدند ،همگی از آثار نویسندگان ایرانی بودند.

درنهایت از بین سه کتاب پیشنهادی مسئولان مسابقه ، کتاب عزاداران بیل ،با رأی مردم به‌عنوان کتاب منتخب اولین دوره‌ی مسابقات کتاب‌خوانی انتخاب شد.

مسابقه در دو بخش صوتی و مکتوب برگزار شد و هر یک از این بخش‌ها اهداف خاص خود را داشتند. شاید بتوان گفت که بخش مکتوب بیشتر به درد کتاب‌خوان‌های حرفه‌ای می‌خورد اما بخش صوتی کاملاً مناسب کسانی بود که وقت کافی برای خواندن کل کتاب را نداشتند.

شرکت‌کنندگان بخش مکتوب باید پس از خواندن کتاب به تعدادی سؤال که از مفهوم و متن کتاب طراحی‌شده بود ،پاسخ می‌دادند و در کنار آن‌ها شرکت‌کنندگان بخش صوتی قرار داشتند که تنها با خواندن یک صفحه از کتاب واجد شرایط شرکت در مسابقه می‌شدند.

 شاید از خودتان بپرسید که تنها خواندن یک صفحه می‌تواند در بالا بردن سطح فرهنگی جامعه تأثیرگذار باشد؟

در جوابتان باید به شما بگویم در جامعه‌ای که سرانه‌ی مطالعه‌اش حتی به پنج دقیقه در روز هم نمی‌رسد ، ایجاد انگیزه‌ی خواندن  یک صفحه از کتاب‌بین مردم، در نوع خود هنری محسوب می‌شود ،بلکه حتی یک نفر هم که شده با خواندن همان یک صفحه از کتاب ،لذت خواندن کتاب را حس کند.

 حال اگر می‌خواهید به جمع کسانی بپیوندید که از فضای مجازی به‌عنوان  ابزاری برای ارتقای فرهنگ کتاب‌خوانی استفاده می‌کنند ، ابتدا باید طرحی نو دراندازید، و برای ارائه‌ی طرحی بکر ،باید نیازهای جامعه ایرانی را بشناسید و سپس طرح خود را بر اساس آن نیازها بنا کنید.

خوانندگان گرامی ،شما می‌توانید با استفاده از بارکدها و آدرس‌های زیر به صفحات معرفی‌شده مراجعه کنید:

https://www.instagram.com/magazine_3noghteh/

https://telegram.me/ketabkhanh

 

نویسنده: محمدرضا چهارسوقی

مشخصات استناددهی به این مقاله
نویسنده‌(ها): محمدرضا چهارسوقی
عنوان مقاله: فرهنگ سازی اینترنتی
عنوان مجله: کتابدار ۲.۰ – (عنوان لاتین: Kitābdār-i 2.0)
دوره مجله(Vol): ۲
شماره مجله(Issue): ۱
سال(Year): ۱۳۹۵
شناسه دیجیتال(DOI):
لینک کوتاه: http://lib2mag.ir/3882
Download PDF

درباره ی محمدرضا چهارسوقی

دانشجوی متالوژی، دانشگاه صنعتی امیرکبیر تهران

پاسخ دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *