کتابدار 2.0 مجله کتابداری و کتابخانه 2.0
شما اولین کار کتابخانه‌ای خود را آغاز کرده‌اید! تبریک می‌گوییم. تمام تابستان روبه‌جلو ایستاده و در وسط کتابخانه یک نفس عمیق کشیده‌اید.
سریع به ماه اوت رسیده‌ایم. امروز شما دوباره در وسط کتابخانه ایستاده‌اید درحالی‌که احساس خاصی دارید. جعبه‌ها در همه‌جا پراکنده‌اند و کامپیوترها با روکش‌های پلاستیکی پوشیده شده‌اند حتی مطمئن نیستید که تمام این مسائل به شما مربوط باشند. یک معلم از در وارد می‌شود و رمز عبور را می‌پرسد. معلم دیگر به برخی از کتاب‌ها نیاز دارد، اما شما هیچ آموزشی در مورد استفاده از سیستم دریافت نکرده‌اید. درواقع شما هیچ‌گونه راهنمایی از هیچ‌کس دریافت نکرده‌اید. اگر شما معلم بودید می‌توانستید به سمت درب بعدی بروید و فقط کلاس خود را بپرسید اما در حال حاضر یک کتابدار هستید و باید یک سیستم را بچرخانید.
من هنوز می‌توانم احساس اضطراب، نگرانی و تنهایی در چند روز اول را به یاد بیاورم. در ماه اوت سال ۲۰۰۴، من کتابدار جدید یک مدرسه بودم و فوق‌العاده هیجان‌زده بودم. همچنین پنج‌ماهه باردار بودم و خسته و اصلاً نمی‌دانستم که چه‌کاری باید انجام دهم؛ اما کم‌کم اوضاع بهتر شد.
در اینجا ده مورد برای افزایش کمی و کیفی کار وجود دارد. به‌غیراز دو مورد اول که واقعاً باید قبل از هر چیز دیگری انجام دهید این ده مورد در هر کار دیگری هم اولین‌ها هستند.
- خودتان و میز خود را برای کار آماده کنید.
کتابداران کلاه‌های متفاوتی می‌پوشند اما اجازه بدهید صورتتان دیده شود، زمانی که اکثر مردم در مورد کتابداران فکر می‌کنند ابتدا به‌ردیف کتاب‌ها و امانت آن‌ها فکر می‌کنند. من این را وظیفه شماره یک قلمداد کردم چون حتی اگر تمام کتابخانه به‌طور وحشتناکی نامناسب است، معلمان به چک کردن کتاب‌ها احتیاج دارند. شاید اولین روز ورود شما باشد ولی بسیاری از معلمان در کلاس‌های درس خود کار کرده‌اند و برنامه‌ریزی تمام تابستان خود را انجام داده‌اند و حالا روی کتاب‌های خاص چشم دوخته و در انتظار آن هستند. این مسئله را بدانید و برای آن آماده شوید:
- در میز کار خود، شما حداقل احتیاج به یک کامپیوتر، سیستم امانت و تعویض کتاب‌ها دارید. اگر این‌ها را ندارید، اولویت شماره یک تهیه آن‌هاست.
- اطمینان حاصل کنید که می‌دانید چطور با سیستم گردش و تعویض کتاب‌ها کارکنید و لیست را چک و جستجو کنید.
- یک سیستم امانت دستی را آماده کنید تا در صورت نیاز از آن استفاده کنید.
من با برگه‌های دستی این کار را شروع کردم اما در حال حاضر شمار زیادی از برگه‌های آماده که روی دستگاه‌های پرینتر و تی پی تی[۱] نصب می‌شود وجود دارد. من در اینجا دو مورد را ذکر می‌کنم:
تجهیزات رایگان خروج از سیستم که توسط موسسه تکنولوژی تاکومای دانشگاه واشنگتن ساخته‌شده است و یا آموزش تی پی تی رایگان با دانلود رایگان از فروشنده.
- عکس بگیرید.
کتابخانه به‌مرورزمان بسیار تغییر خواهد کرد و شما ممکن است احتیاج به سندی دراین‌باره داشته باشید این کار هم سرگرم‌کننده است و هم اینکه جای نقاشی‌ای که هم‌اکنون بر روی دیوار وجود دارد در آینده با عکسی از کتابخانه تعویض می‌شود که بعدها از این عکس می‌توانید برای نمونه کارها در آینده یا به‌عنوان یک امتیاز استفاده کنید. اگر واقعاً احساس ماجراجویی می‌کنید می‌توانید یک ویدئو از خود درحالی‌که در بین قفسه‌ها قدم می‌زنید و در مورد اینکه چه کتاب‌هایی را دوست دارید و یا ندارید صحبت می‌کنید تهیه کنید. هیچ‌کس نمی‌تواند این ویدئو را ببیند مگر اینکه شما بخواهید.
- راهنمای کتابخانه را پیدا کنید.
یافتن کتاب در کتابخانه می‌تواند واقعاً مشکل باشد. احتمالاً تابه‌حال با برچسب «راهنمای کتابخانه» پشت میز کتابداران مواجه شده‌اید. این برچسب می‌تواند پشت میز ناظم و یا معاون مدرسه نیز باشد. اگر موفق به یافتن آن نشدید وب‌سایت مدرسه را چک کنید احتمالاً صد در صد به‌صورت آنلاین است. یا ممکن است اصلاً وجود نداشته باشد. من به‌شخصه تفاوت‌های زیادی را در راهنماهای کتابخانه‌ای دیده‌ام، از راهنماهایی که کلاً در دو صفحه به‌طور مختصر تنظیم‌شده‌اند (جدا چرا این‌قدر کم؟) تا راهنماهایی که در بیش از صد صفحه به‌هم‌پیوسته تنظیم‌شده‌اند.
- شروع به ایجاد یک برنامه آزمایشی کنید.
همان‌طور که مردم را ملاقات می‌کنید سؤالاتی درباره برنامه‌های مورد انتظار آن‌ها از کتابخانه بپرسید. برنامه سال گذشته چطور بود؟ نظر معلمان را جلب کرده بود یا دانش آموزان را؟ یا بیشتر بر روی اهداف کتابدار متمرکز بود؟ انتظار دارید که برنامه کتابخانه ثابت باشد یا انعطاف‌پذیر؟ چه کسی برنامه‌ریزی می‌کند؟ آیا معلمان باید با دانش‌آموزان در یک محل در کتابخانه باشند یا مجزا باشند؟
حتی اگر شما در یک فضای خاص توأم با موسیقی و هنر باشید باز هم احتیاج دارید که با دیگران وارد ارتباط شوید، به‌خصوص زمانی که برای مرتب کردن قفسه کتاب‌ها، نصب وسایل جدید، برنامه‌ریزی دروس و … بیرون می‌روید.
اگر برنامه منعطفی را پیاده کرده باشید معلمان نیز احتمالاً به‌زودی شروع به انعطاف در زمان‌های تدریس خود می‌کنند. تقویمی سفید و خالی پیدا کنید یا بخرید و ساعت کلاس‌هایی که قابل‌تغییر هستند را در آن یادداشت کنید. زمانی که من در تگزاس کار می‌کردم از یک تقویم اهدایی جیبی استفاده می‌کردم که تقویم‌های معلمان نیز مشابه تقویم من بود. در مدرسه فعلی، یکی از بچه‌های مدرسه برنامه‌ریز من است. اگر شما هیچ‌کدام از این‌ها را در اختیار ندارید، شما می‌توانید از صفحات تقویم پرینت بگیرید یا یکی از آن‌ها را بخرید.
- یک مربی پیدا کنید.
اگر مدرسه شما در همسایگی مدرسه‌ای دیگر و یا با شبکه اینترنتی مدارس در ارتباط باشد شانس بزرگی آورده‌اید. شما قصد دارید سؤالات زیادی بپرسید و این برای شما مهم است که بدانید کسی در آن اطراف وجود دارد که قادر به پاسخ درست باشد؟ یک کتابدار را در آن نزدیکی پیدا کنید و از او بپرسید. می‌توانید از ایمیل، تماس تلفنی، ملاقات کوتاه حضوری هم استفاده کنید. اگر شخص موردنظر مشتاق به نظر نمی‌رسد (چون آن‌ها اکثراً گرفتار و مشغول هستند و این مسئله شخصی نیست) فقط شخص دیگری را پیدا کنید. منتظر نباشید که یک مربی با تایم آزاد برای شما بفرستند چون آن‌ها این کار را نخواهند کرد.
- رایانه و پرینتر کتابخانه خود را بررسی کنید.
آیا آن‌ها کار می‌کنند؟ می‌توانند کاتالوگ‌های کتابخانه رو چاپ کنند؟ زمانی که یک مشکل فنی به وجود آمد چه‌کار باید بکنید؟ کامپیوترهایی که در داخل مدرسه استفاده می‌شوند چطور هستند؟
اگر شما مسئول قسمت آزمایشگاه کامپیوتر یا لپ‌تاپ‌ها هستید در مورد چگونگی کار و برنامه‌ریزی آن‌ها فکر کنید. آیا تابه‌حال کامپیوتری در آنجا وجود داشته است؟ بعضی از معلمان می‌خواهند در اوایل شروع سال تحصیلی یا حتی قبل از اینکه مدرسه رسماً شروع به کار کند از آن‌ها استفاده کنند. من شخصاً مسئول هر دو قسمت بوده‌ام و اجازه دهید همین حالا به شما بگویم اگر شما سیستم مناسبی برای کتاب‌ها و مراجعات نداشته باشید به دردسر خواهید افتاد. در مورد اینکه قبلاً کار می‌کردند یا خیر اطلاعات کسب کنید.
تنظیمات کامپیوترها می‌توانند کار بسیار دیوانه کننده‌ای باشد و البته مسئله بسیار حساسی است پس در حال حاضر و با بهترین سیستم موجود این کار را انجام دهید. من احتیاج به قرار دادن پست دیگری درزمینهٔ مدیریت آزمایشگاه‌های کامپیوتر و دادن اطلاعات و راهنمایی‌های دیگری دارم.
- ترتیب وسایل را بررسی کنید.
زمانی که شغل فعلی من در سال ۲۰۱۴ آغاز شد ازآنچه که در آن مکان بلااستفاده بود شگفت‌زده شدم. یک صفحه‌نمایش وجود داشت و یک پروژکتور اما آن‌قدر بالا نصب‌شده بود که از دسترس من دور بود. به نظر می‌رسید یک کنترل از راه دور برای آن وجود داشته است اما در حال حاضر هیچ‌کس نمی‌دانست آن کجاست و در دفتر کتابخانه پریز برق نزدیک به سیستم وجود نداشت. کابل‌های موجود در کتابخانه بدون توجه به هیچ رسانه و یا دستگاه برقی احداث‌شده بودند بنابراین نیاز به کابل بیشتر برای بلندگوها احساس می‌شد. هنگامی‌که پروژکتور بالاخره روشن شد مشخص شد که نور طبیعی فضا بیش‌ازحد لزوم است و جریان نور خورشید از پنجره‌های سقفی و دو دیوار به‌طور کامل به درون می‌تابید. ببینید چه افتضاحی!
در عرض چند ماه من با تمام نقاط کتابخانه آشنا شدم و برای مبارزه با حجم زیاد نور طبیعی به راهکارها اندیشیدم.
شما باید یک منطقه تعیین‌شده برای:
- زنگ داستان (پیش‌دبستانی، دبستان و احتمالاً دوره راهنمایی)
- مکان‌های برگزاری کلاس و تعداد کافی میز و صندلی برای راحت نشستن و صفحه اسکرین، کامپیوتر یا لپ‌تاپ متصل به اینترنت و بلندگو
- مکان‌های مطالعه اختصاصی که در آن دو فرد به‌طور مجزا یا گروهی درس می‌خواند
- مکان‌های مطالعه مستقل
- ایستگاه‌های یافتن کاتالوگ‌ها
- میزهای قابل‌حمل و حداقل یک کامپیوتر آزاد به همراه بارکدخوان
- سیستم تحویل و تعویض مناسب کتاب در نزدیکی مکان اختصاصی شما
- ترجیحاً یک محل برای میکراسپیس (با یک میز بزرگ و صندلی‌ها)
تصاویر کمی بی‌کیفیت هستند اما این تصویر امروز مکانی است که توسط من تکمیل‌شده است:
- سیاست‌های موجود امانت را بازبینی کنید.
دوره امانت چگونه است؟ چگونه می‌توان کتاب‌ها را به معلمان، دانش آموزان و والدین در یک‌زمان امانت داد؟ اگر کتاب دیر رسیده باشد و یا آسیب‌دیده باشد سیاست کتابخانه چگونه است؟
شما باید قادر به یافتن این سیاست‌ها و دستورالعمل‌ها در مدرسه و یا در وب‌سایت آن باشید.
- در جلسات گروه شرکت کنید.
اکثریت‌قریب‌به‌اتفاق معلمان از اینکه در جلسات شرکت می‌کنید هیجان‌زده خواهند شد. این حضور منظم نشان می‌دهد که شما به آنچه در کلاس درس اتفاق می‌افتد و در کتابخانه نمایی از آن را می‌بینید و به آن مربوط هستید توجه دارید. لازم نیست در مورد هر چیزی که در این نشست‌ها گفته می‌شود پاسخ دهید و اظهارنظر کنید، تنها گوش کنید، خود را معرفی کنید و یادداشت بردارید تا معلمان روی شما و آنچه کتابخانه می‌تواند برایشان انجام دهد حساب باز کنند.
- به سیستم LM_Net بپیوندید.
این سیستم رایگان و گسترده، لیستی از ایمیل تمام کتابداران در سراسر جهان را در اختیار شما می‌گذارد. موضوعات وسیعی ازجمله سیاست‌های گردش کتاب‌ها، برنامه‌ریزی‌ها، پرسش درباره قانون کپی‌رایت، برنامه‌های درسی و پشتیبانی پست‌های کاری، یافتن انواع کتاب، کتاب‌های مرجع و … ازجمله خدمات آن است.
من عاشق این سیستم هستم. پیوستن به آن با ارسال یک ایمیل خالی مقدور است و شما می‌توانید تعیین کنید که چه مقدار ایمیل برایتان ارسال شود. کلمه رمز برای شما ارسال می‌شود و شما می‌توانید از آن استفاده کنید. من در حال حاضر روزانه بیش از ۳۰ ایمیل را بررسی می‌کنم. توصیه من به کتابداران جدید و مبتدی این است که تعداد ایمیل‌های دریافتی و فرستاده را کم و محدود کنید. اگر سؤالی دارید آن را برای گروه ارسال کنید. به سؤالات شما جواب داده خواهد شد و احتمالاً ممکن است چند دوست جدید هم در این روند پیدا کنید. لطفاً خجالتی نباشید همه ما به کمک احتیاج داریم!
پانویس:
[۱] . TPT
منبع:
این مطلب ترجمه مطلبی با این عنوان است: New school librarian? 10 things you should do first
مترجم: مهناز کریم زاده
| مشخصات استناددهی به این مقاله | |
| نویسنده(ها): | مهناز کریم زاده |
| عنوان مقاله: | کتابدار جدید مدرسه هستید؟ ۱۰ کاری که باید در ابتدا انجام دهید… |
| عنوان مجله: | کتابدار ۲.۰ – (عنوان لاتین: Kitābdār-i 2.0) |
| دوره مجله(Vol): | ۲ |
| شماره مجله(Issue): | ۴ |
| سال(Year): | ۱۳۹۵ |
| شناسه دیجیتال(DOI): | |
| لینک کوتاه: | http://lib2mag.ir/6518 |
