کتاب الکترونیک و نرم افزار کتابخانه ای نسخه آندروید (بخش اول)

مقدمه

در بحبوحۀ انفجار اطلاعات و دگرگونی فناوری اطلاعات که منجر به ظهور عصر اطلاعات الکترونیک شده است، اهمیت شبکه‌های کامپیوتری و تکنولوژی دیجیتالی مشروط بر اطلاعاتی است که می‌توانند در یک روش سریع و مؤثر ذخیره، بازیابی، نشر و یا نسخه‌برداری شوند. در سطح جهانی کتابخانه‌های دیجیتالی مزایای قابل توجهی را در فناوری و کاربرد آن ایجاد کرده‌اند.               

با ظهور فناوری‌های جدیدی هم‌چون رایانه، اینترنت و…، جوامع بشری با چالش‌های جدید و جدی در همۀ عرصه‌های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، آموزشی و اجتماعی روبه‌رو شده‌اند. نداشتن برنامه‌ریزی‌های راهبردی، به سرعت باعث عقب ماندگی از تحولات روزافزون خواهد شد. نهادهای آموزشی نیز به فراخور تغییرات، نیازمند برنامه‌ریزی‌های درازمدت، میان‌مدت، کوتاه‌مدت و اساسی، به منظور هم گام شدن با تغییرات هستند.

ظهور کتابهای الکترونیکی و رواج آنها

در نظر کتابداران، قابلیت چند رسانه‌ای مهم‌ترین عامل در افزایش تمایل کاربران و اشغال فضای کم به ویژه برای کتاب‌های چند جلدی و مرجع، آسانی انتخاب، امانت کتاب به صورت هم‌زمان، به ترتیب از مهم‌ترین عوامل تمایل کتابداران نسبت به کتاب‌های الکترونیکی است. پیشرفت‌های سریع در پردازش، ذخیره‌سازی اطلاعات و فناوری‌های ارتباطاتی باعث تحول نقش کتابخانه در اشاعۀ اطلاعات و نوع خدمات شده و در این میان کتابخانه‌های دیجیتالی ظهور کردند و توسعه یافتند.

تعریف کتاب های الکترونیک

کتاب‌های الکترونیکی[۱] صرفاً نسخه‌های الکترونیکی مطالب مکتوب نیستند بلکه می‌توانند علاوه برمتن‏‎، صوت و تصاویر و…را نیز شامل شوند و درقالب Word Text ،HTML ،PDF  و فایل‌های اجرایی[۲] درآیند. ازجمله ویژگی هایی که کتاب الکترونیک رابه عنوان یک رسانۀ نوپا و رو به رشد در عرصۀ آموزش الکترونیک از سایر رسانه‌ها ممتاز می‌کند، سادگی اجرا، سادگی جستجو در متن، داشتن قالب زیباتر، منسجم بودن مطالب، امکان عرضه یا فروش ساده‌تر و سریع‌تر، داشتن قابلیت افزودن امکانات چندرسانه‌ای[۳] است.

 مشکلات استفاده از کتابهای الکترونیک

مشکلات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، نبود فهرست همگانی در زمینۀ کتاب‌های الکترونیکی، پایین بودن سطح آشنایی کاربران، نفوذگرهای موجود و عواملی نظیر خستگی چشم هنگام مطالعۀ این کتاب‌ها از جمله مشکلات مربوط به این کتاب‌ها است.

 مزایا و ویژگی‌های کتاب های الکترونیکی

اول: سهولت انتقال در عین یکپارچگی مطالب[۴]

دوم: انسجام مطالب و تنوع کاربرد[۵]

سوم: تبادل بینابین مطالب با یکدیگر[۶]

چهارم: پشتیبانی از امکانات مالتی مدیا[۷]

پنجم: سهولت کار و اجرا[۸]

ششم: قیمت و دسترسی[۹]

• سهولت انتقال در عین یکپارچگی مطالب: اطلاعات پردازش شده می‌تواند به سرعت بجابه‌جا شود. باتوسعۀ میکروچیپ‌ها و اینترنت، ارتباطات دیجیتال می‌تواند به سهولت هرچه تمام‌تر و به صورت بلادرنگ[۱۰] منتقل شود. کتاب‌های الکترونیکی می تواند به صورت فایل دسترس‌پذیر بارگذاری شده[۱۱] و یا به شکل ضمیمه به ایمیل[۱۲] عرضه شوند و نیز قابل ذخیره در انواع حافظه‌ها هستند.
• انسجام مطالب و تنوع کاربرد: در حال حاضر مردم دسترسی بیشتری به اطلاعات دارند و می‌توانند بر اساس آن تصمیمات بهتری بگیرند. در مقایسه با قالب‌های رایج متنی، کتاب‌های الکترونیکی در عین دسته‌بندی مطالب به صورت فهرست یا موضوعی، به‌صورت وحدت یافته تبادل آن‌ها با یکدیگر را همراه با سهولت جستجو فراهم می‌کند.

• تبادل بینابین مطالب با یکدیگر : ترغیب شدن بیشتر برای ادامۀ خواندن، سهولت نگهداری، یادسپاری مطالب و توانایی بیشتر در کنترل مطالب از جمله موارد بسیار مهم برای خواننده می‌باشد. یک کتاب الکترونیکی با امکاناتی مانند وجود فرامتن[۱۳] امکان تبادل بینابین مطالب و نیز مرور همزمان آنها با یکدیگر را فراهم می‌کند. این راحتی جستجو به ویژه برای افرادی که با مطالب تحقیقاتی سر و کار دارند بسیار حائز اهمیت می باشد.

• پشتیبانی از امکانات مالتی مدیا: کتاب‌های الکترونیکی حتی می‌توانند این امکان را داشته باشند که به مطالب کتاب گوش دهید! نرم افزارهایی چون مایکروسافت ریدر[۱۴] از امکانات بسیار خوبی از جمله خواندن متون برخوردار هستند. این مطلب برای کاربران عادی صرفاً جذاب است اما برای افرادی هم‌چون نابینایان و یا کسانی که مشکل خواندن مطالب را دارند نوید بخش عصری تازه در آموزش و اطلاع‌رسانی است.
• سهولت کار و اجرا: اکثر مردم برای نوشتن و یا خواندن مطالب از نرم‌افزارهایی نظیر Word  استفاده می‌کنند. از مشکلات نرم‌افزار این است که مطلبی که در یک نسخه آن مانند Word و یا در یک ویندوز فارسی‌ساز نوشته می‌شود به سادگی در نسخۀ دیگر این نرم‌افزار قابل اجرا نیست.
• قیمت و دسترسی: کتاب‌های الکترونیکی که در فرمت EXE  هستند این مشکل دسترسی را نیز حل کرده‌اند. شما کتاب الکترونیکی خود را صرف نظر از نوع سیستم عامل و یا وجود نرم‌افزاری برای خواندن آن نه تنها ساده‌تر از ورق زدن یک روزنامه خواهید خواند و از امکانات بسیار جالب دیگر آن نظیر ارسال ایمیل به نویسندۀ کتاب بهره‌مند خواهید شد.

پانویس ها:

[۱]. E-Book

[۲]. EXE

[۳]. Multimedia

[۴]. Portability                                                                              

[۵]. Versatility

[۶]. Interactivity

[۷]. Media Capability   

[۸]. Useability

[۹]. Price & accessibility 

[۱۰].  Real Time

[۱۱]. Download

[۱۲].  Attachment‌

[۱۳]. Hyperlink

[۱۴]. Microsoft Reader

منابع:

• http://pajooheshi.nahad.ir
• http://fa.wikipedia.org
• www.parsbook.org
• www.irpdf.com/category-35.htm
• http://rasekhoon.net
• http://bualisina.net
• http://ketabkhan.noorsoft.org
• http://www.ghaemiyeh.com
• http://bualisina.net
• https://appbeen.com/app
• http://fa.toranjweb.com/news.php?nid=772

نویسنده: معصومه انصاری

مشخصات استناددهی به این مقاله
نویسنده‌(ها):	معصومه انصاری
عنوان مقاله:	کتاب الکترونیک و نرم افزار کتابخانه ای نسخه آندروید (بخش اول)
عنوان مجله:	کتابدار ۲.۰ – (عنوان لاتین: Kitābdār-i 2.0)
دوره مجله(Vol):
شماره مجله(Issue):
سال(Year):	۱۳۹۴
شناسه دیجیتال(DOI):
لینک کوتاه:	http://lib2mag.ir/1601