معرفی بخش کودک کتابخانه عمومی امام حسن مجتبی(ع) کازرون

کتابخانه عمومی امام حسن مجتبی (ع)در سال ۱۳۷۷ در محل مجتمع فرهنگی هنری ارشاد تأسیس شد. این کتابخانه شامل بخش‎های مدیریت کتابخانه، خدمات فنی، امانت کتاب، سالن مطالعه، مخزن، نشریات، کودک، کافی نت، بخش مرجع، کتاب های دفاع مقدس می باشد و بالغ بر ۳۰۰۰۰ نسخه کتاب در موضوعات مختلف، کتاب های کودکان و نوجوانان، کمک آموزشی و ۱۰۰ عنوان نشریه در بخش های مختلف آن نگهداری می شود.

بخش کودکان و نوجوانان در کتابخانه امام حسن مجتبی (ع) بخش مجزا و کوچکی هست، که سعی نموده‎ایم، با هر آنچه که در اختیار داشته و بدون هزینه کرد هنگفت، برای جذابیت‎های بصری و شاداب سازی فضای آن تلاش کنیم. تأثیر رنگ‎ها و طرح‎ها را نباید در روحیه افراد در همه سنین به ویژه کودکان و نوجوانان نادیده گرفت.

بر همگان واضح است که، علاقه‎مند نمودن کودکان و نوجوانان به استفاده از کتاب‎ها و آمدن به کتابخانه و بالتبع نهادینه کردن لذت خواندن در آنها کاری است که باید با ظرافت انجام گردد، و این کار انرژی زیادی را جهت انجام آن می‎طلبد. ما سعی می‎کنیم این کار را در کتابخانه امام حسن مجتبی (ع) به نحو احسن و با امکانات اندکی که در اختیارمان بود، انجام دهیم. کلاس‎های متنوع و مسابقات گوناگونی را با هدف این که کودکان به عشق شرکت در این کلاس‎ها، اردوها، و مسابقات با کتاب آشنا گردند، برگزار نمودیم. استقبال کودکان و جذب عضو برای کتابخانه در این برنامه‎ها زیاد است به دلیل این که استعدادهای کودکان و علاقه و انگیزه آنان جهت مطالعه در این جمع‎ها شکوفا می‎گردد، حس اعتماد به نفس را در آن‎ها افزایش می‎دهد. و باعث می‎شود در دنیای خیال انگیز کتاب‎ها آنها تجربه یک زندگی مستقل را داشته باشند.

فعالیت‎های انجام شده در بخش کودک و نوجوان

۱- بازدید کودکان و نوجوانان از مهدکودک‎ها، دبستان‎ها، و مدارس راهنمایی از بخش کودک و نوجوان کتابخانه. در این بازدیدها سعی می‎شود که دانش‎آموزان با فضای کلی کتابخانه، نحوه عضویت، نحوه استفاده از کتابخانه، ساعات کار کتابخانه، تعداد مدارک امانتی و … آشنا گردند.

۲- برگزاری جشنواره “کودک، کتابخانه، طبیعت” در فروردین ماه هر سال با هدف انس و آشنایی هر چه بیشتر کودکان و نوجوانان با طبیعت و پرورش روح و تفکر خلاقه ایشان. لازم به ذکر است که گلدان‎هایی که در مسابقه شرکت داده می‎شوند، در انتهای جشنواره از طرف کودکان جهت تزیین بخش کودک به کتابخانه اهدا می‏گردند.

۳- برگزاری کلاس قصه‎گویی، بازی و سرگرمی هر دوشنبه رأس ساعت ۵ بعد از ظهر در بخش کودک کتابخانه با فعالیت‎هایی همچون:

• قصه گویی برای کودکان توسط مربی
• دعوت کودکان به قصه گویی از کتاب‎های خوانده شده برای سایر بچه‎ها؛

این کار در فضاهای متفاوتی جهت تنوع و ترغیب کودکان انجام می‎گیرد، به طور مثال، در یک مورد مربی از بچه‎ها می‎خواهد که با همکاری یکدیگر، ضمن آشنایی با انواع سبزیجات خوردنی، آن‎ها را پاک کنند. در ضمن پاک کردن سبزی‎ها، بچه‎ها برای یکدیگر قصه گفتند و شعر می‎خوانند و از این کار لذت می‎برند. هدف مربی از انجام این کار، آشنایی با لذت انجام کارهای ساده و خانگی، نیز پرورش و تقویت حس همکاری و زندگی مسالمت آمیز در کنار یکدیگر و در نهایت تنوعی برای روایت داستان ها و قصه هایشان در یک بستر سالم و در کنار یکدیگر می‎باشد. در نهایت نیز کودکان با همکاری مربی آشغال‎های سبزی را از زمین تمیز نمودند.

• دعوت از کودکان برای نمایش حالت‎های مختلف حسی، فردی، یا اجتماعی
• دعوت از کودکان برای قصه‎گویی و قصه‎نویسی خلاقانه
• شعر‎خوانی به صورت جمعی و در قالب ترانه‎های کودکانه
• آموزش ساخت عروسک با استفاده از خمیر بازی
• آموزش مفاهیم ساده و محیطی به کودکان همچون چراغ راهنما، آداب اجتماعی و ….
• آموزش نقاشی در قالب طرح‎های ساده
• انجام بازی‎ها و سرگرمی‎های فکری و مهارتی

…

 

۴- ترغیب کودکان و نوجوانان برای شرکت در فراخوان پویش سراسری ” کتاب خوان مجازی” به این صورت که از آن‎ها خواسته می‎شود، به صورت خلاقانه به معرفی کتاب‎ها بپردازند. در فضای کتابخانه با آن‎ها تمرین شد و از آن‎ها فیلم گرفته شده است،.

۵- برگزاری کلاس نمایش خلاقانه در ساعت ۵ بعد از ظهر روزهای یکشنبه برای کودکان بالاتر از سنین شش سال. هدف از برگزاری این کلاس:

• ایجاد علاقمندی مضاعف جهت مطالعه کتاب‎ها
• پرورش استعدادهای نمایشی نهفته نوجوانان
• برقراری ارتباط ذهنی با محتوای کتاب‎های خوانده شده با استفاده از هنرهای نمایشی
• ارتقاء توانمندی نوجوانان جهت معرفی کتاب‎های خوانده شده

عمده فعالیت‎هایی که در این کلاس انجام می‎پذیرد:

• هر ماه یک نمایشنامه از کتاب‎های موجود در بخش کودک انتخاب می‎گردد، سپس به هر کدام از نوجوانان یک نقش محول می‎شود. بعد از تمرین‎های مکرر در هر هقته این نمایشنامه در برنامه های مناسبتی که برای کودکان و نوجوانان برگزار می‎شود، اجرا می‎گردد.

• زمانی از کلاس به اجرای مسابقه پانتومیم اختصاص می‎یابد. به این صورت که نوجوانان به گروه هایی تقسیم می‎شوند، سپس هر یک از نفرات گروه‎ها موظف است بر اساس اصطلاح یا کلمه‎ای که از طرف مربی به او اعلام می‎شود، پانتومیم اجرا کند  تا هم گروهیش بتواند کلمه مورد نظر را حدس بزند.
• همچنین در بعضی از جلسات مسابقه پانتومیم به صورت مسابقه نقاشی بر روی تابلو تغییر می‎کند، که نوجوان باید نام مکان یا مفهوم مورد نظر را از نقاشی حدس بزند.
• نیز مسابقه حدس ضرب‎المثل‎ها از طریق نقاشی خلاقانه بر روی تابلو هم به صورت گروهی و به همان صورتی که در ابتدا توضیح داده شد، اجرا می‎گردد.
• فعالیت دیگر در این کلاس این است که بچه‎ها به گروه‎هایی تقسیم می‎گردند، سپس به هر گروه یک مجموعه داستانی داده می‎شود، هر گروه موظف است یک داستان کوتاه برگزیند یکی از بچه‎های گروه داستان را باید برای دیگر گروه‎ها بلندخوانی کند و هم گروهیش همزمان باید نقاشی داستان مورد نظر را بر روی تابلو بکشد. این فعالیت هم به صورت یک مسابقه اجرا می‎گردد.
• سعی در آشنا نمودن کودکان و نوجوانان با محتوای شاهنامه در ضمن اجرای نمایش از آن؛به این صورت که، فیلم گوشه‎هایی از نقالی ایرانی مرحوم استاد مرشد ولی ترابی برای بچه‎ها پخش گردید، و سپس از آن‎ها خواسته شد که گوشه‎هایی از شاهنامه را به همین سبک تمرین کنند و در کلاس برای دیگر دوستانشان نمایش دهند. چون قسمت‎های نقالی شده توسط کودکان، به زبان شعر فاخر می‎باشد، مربی یکی از موضوعات نقالی را انتخاب می‎کند و از بچه‎ها می‎خواهد که داستان این موضوعات در شاهنامه را به زبان نثر ساده و روان برای دیگر کودکان شرکت کننده تعریف کنند.
• روخوانی فردی مربی از یک قصه منتخب در کتاب و سپس دعوت از کودکان برای کشیدن نقاشی از این قصه با استفاده از تصاویر ذهنی خود. این کار در قالب اجرای یک مسابقه جذاب صورت می‎گیرد.
• معرفی کتاب توسط کودکان؛به طور مثال در یکی از موارد، یکی از شرکت کنندگان خوب و فعال کلاسمان کتاب “روزهای چهارشنبه عصبانی نشو و پرخاشگری نکن” را معرفی‎کرد. او گفت که کتاب در حوزه روانشناسی است، و راه کارهایی را معرفی و پیشنهاد می‎کند، که باید در هنگام خشمگین شدن، برای کنترل عصبانیت از آن‎ها استفاده کرد.

• داستان پردازی خلاقانه توسط کودکان و نوجوانان، که در قالب اجرای یک مسابقه انجام پذیرفت.به این صورت که از کودکان خواسته شد تا با استفاده از تصاویر در مجلات باطله، داستان پردازی کنند. و سپس به هر کدام پوسترهای باطله داده شد، تا داستان‎های خود را پشت آن بنویسند، و از عکس‎های درون مجلات باطله برای نمایش داستان استفاده نمایند.

• اجرای مسابقه اریگامی (ساخت کاردستی های کاغذی) در بین کودکان و نوجوانان.
• اجرای مسابقه مکان یابی در نقشه در بین کودکان و نوجوانان علاقمند
• و نیز انجام بازی های فکری و مهارتی …

۶- معرفی کتاب های مربوط به رده سنی کودکان و حتی در رده های سنی مربوط به والدین کودکان در خلال برنامه‎های ذکر شده، در وبلاگ کتابخانه، و در کانال اختصاصی بخش کودک کتابخانه. کتاب هایی همچون ” دوست مهربان کبوترها”، “اعترافات غلامان”، “هم کلوچه، هم روزنامه”، “اصول شهروندی در فرهنگ ایرانی”، سری کتاب های “قصه های پروانه” و … .

 

۷- تلاش در جهت شاداب سازی محیط بخش کودک با فعالیت های خلاقانه و ساخت تزیینات از اشیاء دور ریختنی، و یا مجلات و روزنامه های باطله. و نیز موکت کردن بخش کودک جهت سهولت استفاده مراجعین.

خلاقیت، مفهومی که همه ما سعی می کنیم به طریقی و با انجام فعالیت های مختلف آن را در کتابخانه خود پیاده کنیم. در کتابخانه امام حسن مجتبی (ع) شهرستان کازرون هم سعی می شود برای تأمین تجهیزات و انجام امور مختلف کتابخانه ای تا حدی از اندیشه خلاقیت و نیروی آن استفاده گردد.

۸- اجرای برخی برنامه های بخش کودک کتابخانه در فضای آزاد.

۹- برگزاری برنامه هایی همچون جشن تولد و … با همکاری والدین کودکان در بخش کودک.

۱۰- ترغیب و تشویق کودکان و والدینشان برای شرکت در جشنواره کتابخوانی رضوی و فروش کتاب‎های مربوطه به آن‎ها.

۱۱- برگزاری جشن های مختلف به مناسبت های گوناگون

۱۲- اجرای مسابقات در بسترهای متفاوت جهت تشویق و ترغیب کودکان و نوجوانان به کتابخوانی، و همچنین تبلیغ کتابخوانی توسط کودکان برای کودکان.به طور مثال، اجرای مسابقه برای تبلیغ و ترویج کتابخوانی در بین کودکان، به این صورت که از کودکان خواسته شد، تا کتاب‎های خوانده شده را در جمع‎های خانوادگی و یا جمع دیگر کودکان در مکان‎های عمومی تبلیغ کنند، از کودکان عکس و فیلم گرفته شود و سپس در قالب یک سی دی برای شرکت در مسابقه به کتابخانه تحویل گردد.

۱۳- راه‎اندازی یک کانال اختصاصی برای بخش کودک و نوجوان کتابخانه امام حسن مجتبی (ع). در این کانال به معرفی کتاب، آموزش نقاشی، آموزش کاردستی، ارایه دانستنی ها و نکات مختلف تربیتی برای والدین کودکان می‎پردازیم. آدرس کانال: https://telegram.me/koodakpl

آدرس وبلاگ کتابخانه جهت مشاهده گزارش فعالیت‎ها: www.emamhasanlib.blogfa.com

نویسنده: عباس محمودی

مشخصات استناددهی به این مقاله
نویسنده‌(ها):	عباس محمودی
عنوان مقاله:	معرفی بخش کودک کتابخانه عمومی امام حسن مجتبی(ع) کازرون
عنوان مجله:	کتابدار ۲.۰ – (عنوان لاتین: Kitābdār-i 2.0)
دوره مجله(Vol):	۲
شماره مجله(Issue):	۴
سال(Year):	۱۳۹۵
شناسه دیجیتال(DOI):
لینک کوتاه:	http://lib2mag.ir/5880