سواد داده

امروزه داده‌ها اهمیت بسیار زیادی در تصمیم گیری‌ها دارند، البته مختص امروز منظورم دقیقا الان نیست و می‌تواند به زمان شروع مباحث کنترل کیفیت برگردد که با زیرساخت کمیت شکل گرفتند (با شمارش شکست‌ها در فرآیند به بهبود فرآیند ها دست یافتند و داده های کمی در راستای اهداف کیفیت بکار گرفته شدند)

اما آنچه که امروزه اهمیت پیدا کرده است ظهور و بروز فناوری‌های مخابراتی، اینترنتی و دیگر جلوه‌های فناوری هستند که باعث تولید کلان داده‌ها در سطح جهان شده‌اند.

و هر روزه حجم زیادی از این داده‌ها برای نهادهای دولتی (مانند وزارت ارتباطات و….) برای گردانندگان سازمان‌های تجاری و غیر تجاری مانند شرکت‌های بزرگ و متوسط در حال تولید است. این داده‌ها حتی می‌تواند در پروژه‌های تحقیقاتی دانشگاه‌ها توسط انسان‌ها و یا توسط دستگاه‌ها تولید شده باشد.

از اهمیت بالای داده ها می توان به بسیاری از کسب و کارها اشاره کرد که بر بستر استفاده از تحلیل داده ها به عنوان شتابدهنده ی دیگر کسب و کارها، اشاره کرد. داده های مربو ط به حضور افراد در شبکه های اجتماعی، زمان و مکان حضور، طول مدت حضور، داده هایی که از عبور مرور واسل حمل و نقل توسط شرکت های مربوط به دست می آید و بسیاری از داده هایی که برای تمام سازمان ها و کسب و کارها مربوط به مشتریان آن ها است امروزه اهمیت فراوانی یافته است.

حال در فضای این کلان داده‌ها و همچنین آلودگی‌های اطلاعات و بحث اخبار جعلی و … نیازمند روش‌هایی برای فهم بهتر مسائل مربوط به داده‌ها هستیم. سواد داده‌ها، افراد را به دسترسی، تفسیر، ارزیابی انتقادی، مدیریت، کنترل و استفاده اخلاقی از داده‌ها قادر می‌سازد.

سواد داده می تواند در بافت های مختلف تعریف شود:

از سواد داده برای عموم جامعه در نظر بگیرید تا

• سواد داده برای کتابداران (به عنوان اولین و اصلی‌ترین نهاد مدیریت داده که به آن‌ها “کتابدار داده” گفته می شود.)
• سواد داده برای مدیران سازمان‌ها و کسب و کارها و کارآفرینان
• سواد داده برای خبرنگاران
• سواد داده برای معلمان
• سواد داده برای پژوهشگران و….

برای مثال در مقاله‌ای که سرکار خانم حمزه‌ای “داده‌های پژوهشی، روندی جدید در دنیای علم برای افزایش تأثیرگذاری، اعتبار، کارایی و شفافیت در پژوهش” اشاره داشته‌اند به پایگاه‌های جدیدالتأسیس که در زمینه‌ی مدیریت کتابخانه‌ای داده‌های پژوهشی در دانشگاه‌ها و انتشارات بین‌المللی شکل گرفته است.

نویسنده: حسین حیدری