در حال حاضر در تمام دنیا برای تعامل بهتر میان تولیدکننده و مصرفکننده واسطههایی وجود دارند و کمتر میبینیم که یک محصول مستقیم و بیواسطه به دست مصرفکنندهی آن برسد.
در حوزهی کتابداری و اطلاعرسانی نیز همین موضوع قابلرؤیت است. در این حوزه میتوان محصول اولیه را دانش دانست. دانشی که بهصورت مکتوب در کتابها یا دیگر محملهای اطلاعاتی وجود دارند و باید به طریقی به دست مصرفکنندگان دانش برسند. برای رساندن این دانش به دست مصرفکننده واسطههای زیادی وجود دارند. از کارخانهی چوببری و کاغذسازی و جوهر سازی و چسب سازی و … که بگذریم، به ناشران و مراکز پخش کتاب و بعدازآن به کتابخانهها میرسیم. باکمی اندیشیدن درمیابیم که هیچ کتابخانهای به صور مستقل به جنگل نمیرود تا چوب تهیه کند و از آن چوب میز و قفسه و … برای کتابخانهاش بسازد. حتی زحمت رفتن به کارخانه یا فروشگاه لوازم چوبی هم کار کتابخانهها نیست و کمتر کتابخانهای وجود دارد که برنامهی نرمافزاری خود را خودش تهیهکرده باشد. برای تهیهی مواد اولیه در کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی واسطههایی وجود دارند که در این گزارش میخواهیم نگاهی مختصر به آنها داشته باشیم تا در شمارههای بعد هرکدام را بهطور مجزا معرفی کنیم و مصاحبه ای با مؤسسان و مدیران آن ها خواهیم داشت:
- کاوش (www.kavoshsoft.ir)
- نرمافزار تحقیقاتی کتابداری کاوش از سال ۱۳۶۸ تاکنون باتجربهای گرانبار در امر مکانیزه کردن کتابخانهها و مراکز اسناد و آرشیو در خدمت جامعه کتابداران و پژوهشگران در بیش از ۴۰۰۰ مرکز در سراسر کشور بوده است، ازاینرو باسابقهترین نرمافزار کتابخانهای استاندارد مطابق با استانداردهای بینالمللی در کشور است و به همین دلیل توانسته با ارائه زیرسیستمهای مختلف، بخشهای گوناگون موردنیاز مراکز مختلف علمی، آموزشی و پژوهشی، مذهبی و… را با نرمافزارهای متناسب پوشش دهد. درواقع این گروه فقط نرمافزار کتابخانهای تولید میکند و تنها از این طریق با کتابخانهها در تعامل است.
- نوسا (www.nosa.com)
شرکت نرمافزار و سختافزار ایران (نوسا) در سال ۱۳۶۷ با هدف فعالیت در زمینه نرمافزار و سختافزار بنیان گذاشته شد و در طول سالیان گذشته، طراحی و تولید نرمافزارهای کاربردی درزمینه های سیستمهای مالی و سیستمهای اطلاعرسانی و اتوماسیون مراکز اسناد و کتابخانهها و فنآوری RFID را بهعنوان محور اصلی فعالیتهای خود دنبال نموده است. استمرار مطالعات کاربردی تیم طراحی نوسا و همچنین توجه به تغییرات تکنولوژیکی روزافزون در مقوله علم تولید نرمافزار موجب گردیده است که نرمافزارهای تولیدی شرکت نوسا، همواره به لحاظ کیفیت در بهترین سطح ممکن در زمان عرضه خود، ارائه شوند. در واقع شرکت نوسا هم تنها در زمینه ی نرمافزار فعالیت دارد اما نرمافزارهای این شرکت تنها به امور کتابخانه و اطلاعرسانی محدود نمیشود.
- پارس آذرخش (www.parslib.com)
این شرکت با پیشرفت روزافزون علم اطلاعرسانی و نیازمندیهای کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی و آرشیوی محصولات نرمافزاری متنوعی برای خدماترسانی به کتابخانههای سنتی، کتابخانههای دیجیتال، مراکز اسناد و آرشیو فنی تولید و ارائه نموده است. در این راستا میتوان به پورتال کتابخانهای مبتنی بر “وب دو”، که خدمات تعاملی متنوعی در اختیار کاربران قرار میدهد و راهکار یکپارچه کتابخانه و آرشیو دیجیتال آذرخش اشاره نمود. افتخار برجسته این شرکت عرضه محصول استاندارد اتوماسیون کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران با نام تجاری “رسا” است که در نتیجه از معدود کشورهایی هستیم که کتابخانه ملی آن از نرمافزار بومی بهرهبرداری مینماید. همچنین یکی از پروژههای برجسته دیگر این شرکت، استقرار راهکار یکپارچه “آذرخش” در کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی است که مدیریت کتابخانه الکترونیک، کتابخانه دیجیتال، موزه و آرشیو اسناد مجلس را شامل میگردد.
- همارا (www.hamaralib.ir)
مؤسسه فرهنگی، آموزشی کتابداری و انتشاراتی همارا با هدف فعالیت در حوزه کتابداری و رفع نیازهای علمی و تخصصی کتابداران و کتابخانهها از سال ۱۳۷۶ فعالیت خود را بهطور پراکنده آغاز نمود. این با اخذ مجوز فعالیت از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با ارائه کتب و منابع تخصصی علوم کتابداری و اطلاعرسانی، اولین مؤسسهای است که در استانهای جنوب کشور بهطور کاملاً تخصصی به این رشته پرداخته است. اخذ مجوز نشر این امکان را برای این مؤسسه فراهم آورده است که با بهرهگیری از توانمندیهای بومی به انتشار دانش تخصصی حوزه کتابداری و اطلاعرسانی بپردازد. فعالیت همارا در بخشهای نشر و عرضه کتب و منابع علوم کتابداری و اطلاعرسانی، مشاوره و خدمات فنی، ارائه نرمافزارها و سیدیهای تخصصی کتابداری و اطلاعرسانی، ایجاد کتابخانههای تخصصی، ارائه لوازم و تجهیزات کتابخانه و امانت رایگان کتب علوم کتابداری و اطلاعرسانی است.
- پیام مشرق (www.payamnet.com)
شرکت مهندسی ارتباطات پیام مشرق یکی از قدیمیترین شرکتها در زمینه فناوری اطلاعات است که با بیش از هیجده سال خدمتگزاری به کشور، بهعنوان شرکتی موفق شناخته میشود. این شرکت در سال ۱۳۷۴ توسط چند تن از اعضای هیئتعلمی دانشگاه صنعتی اصفهان جهت خدمترسانی به صنعت کشور و نزدیک کردن دانشگاه به صنعت تشکیل شد و در واقع از قدیمیترین شرکتهای دانشبنیان کشور محسوب میشود. پیام مشرق محصولات زیادی دارد که در سازمانهای مختلف مورد بهرهبرداری قرارگرفتهاند. این شرکت همچنین سختافزارهایی را برای مشتریان خود طراحی و پیادهسازی نموده است که از آن جمله میتوان به محصولات RFID اشاره نمود.
- چاپار (www.chaparlib.com)
شرکت اطلاعرسانی و خدمات کتابداری چاپار از معدود شرکتهایی است که با کادری کاملاً تخصصی در زمینه کتابداری و اطلاعرسانی تشکیل گردیده و با بهرهگیری از کتابداران و اطلاعرسانان مجرب اقدام به ارائه خدمات کتابداری و اطلاعرسانی در سطح کشور ، مینماید. این شرکت در واقع یکی از بزرگترین ناشران تخصصی حوزهی کتابداری و اطلاعرسانی محسوب میشود و علاوه بر کار نشر و خدمات فنی و تجهیزات کتابخانه ، نرمافزار کتابخانهای پاسارگاد را نیز عرضه میکند.
- پیام حنان (www.payamlib.com)
پیام حنان که یک دهه پیش آغاز به کار کرد، امروز جامعترین شرکت نرمافزاری و سختافزاری کتابخانهای است که تمام نیازهای کتابخانهها را زیر یک سقف جمع کرده است. پیام حنان با به خدمت گرفتن ایدههای نو از طریق توسعه فنآوری اطلاعات در کتابخانهها ، مراکز اسناد و آرشیو میکوشد کسبوکار کاربران را بهعنوان شرکای تجاری خود، توسعه دهد. در سالهای اخیر پیام حنان با نوآوری در تولید در بخشهای عمدهای از تجهیزات کتابخانهای به خودکفایی رسید و از سال ۹۰ توانست در زمینه سیستمهای ضد سرقت به تولید ملی دست یابد.
- آوای هلیل (www.halillib.ir)
شرکت تعاونی کتابداری و اطلاعرسانی آوای هلیل با هدف ارائه خدمات به جامعه کتابداری بهتازگی فعالیت خود را آغاز نموده است.عمده خدمات این شرکت عبارتند از :راهاندازی، سازماندهی و تجهیز کتابخانهها، خریدوفروش تجهیزات کتابخانهای و لوازم اداری کتابخانهها، خریدوفروش تجهیزات و نرمافزارهای کامپیوتری و کتابخانهای، خریدوفروش لوازمالتحریر، نشریات و کتابهای عمومی و دانشگاهی، ارائه خدمات در زمینه تولید و انتشار کتاب، تایپ و تکثیر و صحافی، مشاوره پایاننامهها و اجرای پروژههای تحقیقاتی، برگزاری کارگاهها و دورههای آموزشی تخصصی دز زمینه کتابداری و اطلاعرسانی و فناوری اطلاعات، ایجاد فروشگاه و نمایشگاه در حوزه عملیات و ایجاد شعب در راستای فعالیت شرکت.
- سپهر دانش (www.sepehrlib.ir)
“شرکت سپهر دانش” بهعنوان فعال بخش خصوصی در زمینه خدمات «علم اطلاعات و دانششناسی(کتابداری و اطلاعرسانی)»، در سال ۱۳۸۰، پا به عرصه کسبوکار فرهنگی گذاشت. این مؤسسه در زمینههای مشاوره و مجری امور چاپ و نشر کتاب؛ مشاور و مجری در امور پژوهشی و تحقیقاتی؛مترجمی و ویراستاری کتاب و مقالات علمی؛تجهیز و راهاندازی کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی؛ تجهیز کتابخانهها به سیستم رایانهای و نمایندگی فروش نرمافزارهای کتابداری؛ کارگزار کتابخانهها در جهت خرید منابع چاپی و غیر چاپی؛فهرستنویسی و ردهبندی کتابخانهها به روش دیویی، کنگره و NLM ؛عرضه و فروش منابع تخصصی کتابداری و اطلاعرسانی و تدریس خصوصی دروس کتابداری و اطلاعرسانی به فعالت میپردازد.
- باران اندیشه ایرانیان (www.baranandisheh.com)
شرکت باران اندیشه ایرانیان با تجربه ۱۵ ساله و همراه با تجربه افراد متخصص جهت تأمین نیازهای کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی و ادارات با ارائه کلیه خدمات درخواستی در خدمت کتابخانهها میباشد. حوزهی فعالیت این شرکت در بخشهای: تهیه، تولید و توزیع کلیه لوازم و تجهیزات اداری و کتابخانهای؛ سازماندهی و آمادهسازی منابع اطلاعاتی؛ نمایشگاه، فروشگاه و کارگزار کتابهای فارسی و لاتین؛ طراحی فضا، مشاوره و راهاندازی کتابخانهها با استفاده از متخصصان؛ انجام کارهای علمی، پژوهشی و تحقیقاتی با استفاده از متخصصان؛ آفت زدایی، آسیبشناسی، ترمیم منابع خطی و… چه بهصورت برگی و چه به شکل صحافی شده با استفاده از ابزارها و امکانات جدید و بهروز؛ نمایندگی انحصاری فروش نرمافزارهای مدیریت کتابخانهای همارا و کلیه خدمات نشر است.
- آرموک (www.armook.ir)
مؤسسه آرموک (آرشیو، موزه، کتابخانه) در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی با هدف توسعه و گسترش آموزشهای میانرشتهای در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی برای کتابداران، و نیز ارائه راهکارهای مناسب و مشاورههای تخصصی برای فعالیت کتابخانهها و مراکز اطلاعاتی به وجود آمده است.ارائه راهکارهای هوشمند سازی و امنیتی در کتابخانهها و مراکز اسناد، راهکارهای کتابخانه دیجیتال و مشاوره نرمافزاری و سختافزاری برای کتابخانهها و مراکز اطلاعاتی، طراحی و ارائه پورتال جامع کتابخانهها و برگزاری دورههای آموزش تخصصی علم اطلاعات و دانش شناسی ازجمله برنامه های آرموک است.
- کتابآرای پیشگام (www.ketabara.ir)
شرکت کتابآرای پیشگام در سال ۱۳۹۱ با هدف ارائه خدمات و تجهیزات کتابخانهای در شهر یزد، فعالیت خود را آغاز کرد. خدمات این شرکت عبارتند از: سازماندهی و آمادهسازی منابع اطلاعاتی؛ خدمات مشاورهای و راهاندازی کتابخانههای شخصی و سازمانی؛ ارائه و آموزش انواع نرمافزارهای کتابخانهای؛ تبدیل کتابخانههای سنتی به الکترونیکی؛ فروش انواع تجهیزات و اقلام موردنیاز کتابخانهها؛ آسیبشناسی، آفت زدایی و ترمیم منابع خطی و برگزاری دورههای آموزشی در حوزه کتابداری و اطلاعرسانی.
شرکتهای دیگری نیز دست به طراحی و ساخت نرمافزارهای کتابخانهای زدهاند اما به دلایل مختلف نتوانستهاند وارد بازار رقابت با شرکتهای فوقالذکر بشوند و مهجور ماندهاند. همچنین مؤسساتی وجود دارند که خدمات فنی و تجهیزات چوبی یا الکترونیکی کتابخانهها را فراهم میکنند، اما به جهت اینکه هدف اصلی آنان کتابخانهها نیستند، از آوردن اسامی آنها خودداری میکنیم. در شمارههای آتی نشریه به سراغ تکتک این شرکتها رفته و با جزئیات بیشتری خدمات آنها را معرفی خواهیم کرد و در هر شماره سعی میکنیم، مصاحبهای با مؤسسان و مدیران آنها داشته باشیم.
- گروه فناوری، تلاش و توسعه (www.yabesh.ir):
از شرکت های تأمین کننده منابع و اسناد اطلاعاتی لاتین، آموزش های حرفه ای برای کتابداران و پژوهشگران که بیش از۱۰ سال سابقه ی همکاری با کتابخانه های تخصصی ایران را دارد.
یابش علاوه بر همکاری با کتابخانه ها در تأمین منابع اطلاعتی بعنوان مشاوری امین در زمینه های بسط و توسعه ی خدمات کتابخانه برای کاربران، خرید نرم افزارهای کتابخانه ای و کلیه ی خدمات کتابخانه ای دیجیتال و آنلاین به مشتریان خود کمک میکند.
یابش همت خود را بر افزایش دانش کتابداران تخصصی و دانشگاهی در زمینه ی ۲٫۰ گذاشته است و هم اکنون در اکثر شبکه های اجتماعی به بسط و توسعه ی مباحث مربوطه اقدام می کند.
مدیریت و راه اندازی سه گروه تلگرامی با عنوان Librarian 2.0 و ۴۰۰ عضو کتابدار، گروه فیس بوکی برای پژوهشگران با بیش از ۳۰ هزار عضو و حضور فعال در Linkdin و همچنین رهبری و مدیریت نشریه کتابدار ۲٫۰ که منتشر کننده مهارت های ۲٫۰ برای کلیه ی کتابداران ایرانیست از فعالیت های توسعه ای یابش حکایت دارد.
نویسنده: معصومه سعادت
مشخصات استناددهی به این مقاله | |
نویسنده(ها): | معصومه سعادت |
عنوان مقاله: | آشنایی با برخی شرکت های داخلی خدمات کتابداری و کتابخانه ای |
عنوان مجله: | کتابدار ۲.۰ – (عنوان لاتین: Kitābdār-i 2.0) |
دوره مجله(Vol): | |
شماره مجله(Issue): | |
سال(Year): | ۱۳۹۴ |
شناسه دیجیتال(DOI): | |
لینک کوتاه: | http://lib2mag.ir/385 |
با سلام و خسته نباشید
از شرکت خدمات کتابداری دانش نگاران کویر یزد این متنو میفرستم
اگه امکانش هست اسم شرکت مارا هم در لیست شرکت های کتابداری قرار بدین.
با تشکر
شرکت خدمات کتابداری دانش نگاران کویر یزد